Οδηγείται σε ναυάγιο η πώληση της εταιρείας – Τι σχεδιάζει η Εθνική

Σε φιάσκο με πολιτικές διαστάσεις εξελίσσεται η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής μετά και τη δικαστική διαμάχη που ξέσπασε μεταξύ των Ελληνοαμερικανών επίδοξων αγοραστών και των συνεταίρων τους. 

Η υπόθεση θα ήταν για γέλια αν δεν αφορούσε τη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της χώρας στην οποία βασίζονται χιλιάδες Ελληνες για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σύνταξη και κάλυψη των ζημιών τους. Οι Τζον Κάλαμος, Τζον Κουδούνης και ο συνεταίρος τους Μάθιου Φέρφιλντ μπήκαν στη ζωή μας στις 28 Μαρτίου 2017, όταν ο υπουργός Αμυνας Πάνος Καμμένος, μιλώντας σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή, μας πληροφόρησε για ένα «ελληνοαμερικανικό fund το οποίο ενδιαφέρεται πολύ να αποκτήσει την Εθνική Ασφαλιστική». 

 

Ο Ελληνοαμερικανός Τζον Κουδούνης

Πράγματι μετά από περίπου δύο μήνες οι Ελληνοαμερικανοί, που φέρεται στις αρχικές προσφορές τους να ήταν πίσω από την κινεζική Fosun, έκαναν την ανατροπή και κέρδισαν τον διαγωνισμό προσφέροντας για το 75% της Εθνικής Ασφαλιστικής το ποσό των 718 εκατ. ευρώ! Εκτοτε όμως δεν στάθηκε δυνατόν να παρουσιάσουν ούτε μετοχικό σχήμα, ούτε φυσικά και τα χρήματα. Με διαρροές στον Τύπο κατά καιρούς επεδίωξαν χωρίς επιτυχία να εμπλέξουν στο σχήμα των αγοραστών από επιχειρηματίες εκ Βενεζουέλας μέχρι και τον γκουρού των επενδύσεων Γουόρεν Μπάφετ.  

Τα όποια προσχήματα κατέρρευσαν παταγωδώς όταν ο «πολύτιμος συνεργάτης και επενδυτής Τζον Κάλαμος», όπως τον αποκαλούσε στις 30 Ιανουαρίου σε ανακοίνωσή του ο Μάθιου Φέρφιλντ, κατέθεσε αγωγή σε βάρος του ζητώντας πίσω 41 εκατ. που του είχε δώσει. Οι συνέταιροι «σφάχτηκαν» μεταξύ τους και τα βλέμματα έχουν στραφεί στον Φέρφιλντ και την εταιρεία του Exin μήπως και καταφέρει να συγκεντρώσει ως τις 28 Μαρτίου, όταν λήγουν οι συμβατικές υποχρεώσεις, τα 718 εκατ. ευρώ που δεσμεύτηκε να καταβάλει για την πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής.

Διαγωνισμός 

Γενικότερα, από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι η παρέα Κάλαμου, Κουδούνη και Φέρφιλντ, υπό το εταιρικό σχήμα της Exin, είχε ισχυρές διασυνδέσεις. Ηταν στα τέλη Απριλίου του 2017, με τον διαγωνισμό σε εξέλιξη, όταν ξεκίνησαν διαρροές για το ύψος των οικονομικών προσφορών που είχαν καταθέσει για την ασφαλιστική οι δύο διεκδικητές, η Exin και η κινεζική Fosun. Η πλευρά των Κινέζων φέρεται τότε να πίστευε ότι στη διαδικασία των διευκρινίσεων διέρρευσε το τίμημα που είχαν προσφέρει. Οι Ελληνοαμερικανοί λέγεται ότι ξαφνικά προχώρησαν σε βελτίωση του τιμήματος κλείνοντας σημαντικά την ψαλίδα με τους Κινέζους, γεγονός που υποχρέωσε την Εθνική να ζητήσει βελτίωση της προσφοράς. 

Η Fosun αρνήθηκε να βελτιώσει την προσφορά της και η Exin «χτύπησε» την ασφαλιστική αποτιμώντας τη στα 958 εκατ. ευρώ και προσφέροντας 718 εκατ. για το 75%. Στο μεταξύ, η βασική ομάδα των Κάλαμου, Κουδούνη και Φέρφιλντ φαίνεται πως είχε ενεργοποιήσει τα μεγάλα μέσα. Ο διαγωνισμός δεν είχε ολοκληρωθεί (η Εθνική υπέγραψε συμφωνία με την Exin στις 28 Ιουνίου 2017) και η πρώτη προαναγγελία είχε έρθει από κυβερνητικά χείλη. Στις 9 Ιουνίου 2017 ο υφυπουργός Οικονομίας Στέργιος Πιτσιόρλας, μιλώντας σε συνέδριο του Capital Link στην Αθήνα, αναφέρει ότι «είμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε δεχθεί μια πολύ, πολύ μεγάλη προσφορά για την Εθνική Ασφαλιστική από Ελληνοαμερικανούς επενδυτές». 

Ο Τζον Κάλαμος

Στις 21 Ιουνίου σε δελτίο Τύπου που εκδίδει το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης για την επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ του υπουργού Δημήτρη Παπαδημητρίου, αναφέρεται ότι σε εκδήλωση ο κ. Παπαδημητρίου δήλωσε πως «σημαντικές επενδύσεις από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα έχουν ήδη ανακοινωθεί, όπως η συμφωνία με το Calamos Group για την Εθνική Ασφαλιστική».
Πριν από τις δηλώσεις των δύο υπουργών, ήδη από τον Μάιο, με τον διαγωνισμό σε εξέλιξη, είχε ενεργοποιηθεί ο αμερικανικός παράγων και μάλιστα με τον πιο επίσημο τρόπο. 

Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Γουίλμπορ Ρος έκανε ένα πρωτοφανές διάβημα στέλνοντας επιστολή στην Εθνική Τράπεζα, στην Τράπεζα της Ελλάδος και στην Ελληνική Ενωση Τραπεζών για να υπογραμμίσει την αναπτυξιακή προοπτική σε περίπτωση που η ασφαλιστική καταλήξει σε Κάλαμο – Κουδούνη και Exin, ενώ υπογράμμιζε την ανάγκη να είναι διαφανής και ανταγωνιστική η διαδικασία. Ανάλογη επιστολή υπέρ της Exin έστειλε και ο Αμερικανός πρεσβευτής Τζέφρι Πάιατ ενώ στις 18 Μαΐου 2017, μιλώντας για τις επενδυτικές ευκαιρίες στον ενεργειακό τομέα, ο ίδιος επανέλαβε τη στήριξή του στον ελληνοαμερικανικό όμιλο που διεκδικεί την ασφαλιστική. 

Προφανώς οι Κάλαμος και Κουδούνης είχαν ανησυχήσει γιατί ήταν η περίοδος που ο πρωθυπουργός είχε επισκεφθεί επίσημα το Πεκίνο. Πάντως έναν μήνα μετά ο κ. Πάιατ δεν φαινόταν να έχει αμφιβολίες. Σε ιδιωτικό δείπνο ο πρεσβευτής ανακοίνωσε ότι Κάλαμος και Exin είναι οι προτιμώμενοι επενδυτές για την Εθνική Ασφαλιστική. Οσα είπε ιδιωτικά τα επανέλαβε και δημοσίως, σε συνέντευξή του στις 25 Ιουνίου. 

 

Πρόβλημα ρευστότητας 

Η συμφωνία αγοράς και πώλησης μετοχών της ασφαλιστικής με την Exin υπογράφηκε από την Εθνική στις 28 Ιουνίου 2017. Η κυβέρνηση πανηγύριζε για «την ψήφο εμπιστοσύνης στην οικονομία με τη συμφωνία του 1 δισ.» και όλοι ξεκίνησαν ευτυχείς τις καλοκαιρινές διακοπές. Η αγορά είχε αποκοιμηθεί ήσυχη στον απόηχο των διαβεβαιώσεων που είχαν δοθεί. «Γνωρίζουμε την ασφαλιστική αγορά και γνωρίζουμε την Ελλάδα. Είμαστε μακροπρόθεσμοι επενδυτές και θα έρθουμε στην Ελλάδα για να μείνουμε», ανέφερε ο Τζον Κουδούνης σε συνέντευξή του. 

«Στόχος μας είναι να επενδύσουμε στη χώρα, όχι να βγάλουμε λεφτά έξω», δήλωσε στο Reuters ο ιδρυτής και CEO της Exin Μάθιου Φέρφιλντ. Και για να μην υπάρχουν αμφιβολίες για τις επενδυτικές τους προθέσεις, Κουδούνης και Φέρφιλντ τόνιζαν στο Reuters πως το επενδυτικό σχήμα Calamos/Exin ενδιαφέρεται και για άλλους τομείς της ελληνικής οικονομίας, μεταξύ των οποίων το real estate, οι τράπεζες και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. «Πιστεύουμε ότι το συνολικό πακέτο που φέρνουμε στο τραπέζι είναι ασυναγώνιστο», έλεγαν τότε οι δυο σημερινοί αντίδικοι. 

Ο Μάθιου Φέρφιλντ της Exin. Κουδούνης και Κάλαμος στράφηκαν δικαστικά εναντίον του

Το φθινόπωρο ήρθε η πρώτη ένδειξη ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Σύμφωνα με δημοσίευμα της διεθνούς ιστοσελίδας ασφαλιστικών θεμάτων Τhe Insurance Insider, ο διευθύνων σύμβουλος της Exin Re, Μαρκ Μοπού «παραιτήθηκε αφού το προσωπικό της αντασφαλιστικής εταιρείας του ομίλου που εδρεύει στη Ζυρίχη παραμένει απλήρωτο για μήνες». Με βάση το ίδιο δημοσίευμα, υπήρχαν πληροφορίες για καθυστερήσεις στις πληρωμές του προσωπικού και σε άλλες χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Ελβετία) όπως και για αδυναμία να γίνουν έγκαιρα πληρωμές σε προμηθευτές και φορολογικές αρχές. Το δημοσίευμα είχε και δηλώσεις του επικεφαλής της Exin, ο οποίος καθησύχαζε για τα προβλήματα ρευστότητας και ανέφερε ότι είναι συνηθισμένα για start up, καθώς ο όμιλος έχει ιστορία 18 μηνών.

H ιστοσελίδα The Insurance Insider παρουσίαζε τον Φέρφιλντ να δηλώνει «ότι εργαζόμαστε για την επίλυση των τρεχόντων προβλημάτων ρευστότητας» και ότι «οι συνεργάτες μας στον τραπεζικό και αντασφαλιστικό τομέα συμφώνησαν να μας βοηθήσουν να συμβεί αυτό». Σχολίαζε μάλιστα την κατάσταση λέγοντας ότι «με το κλείσιμο της συμφωνίας για την Εθνική Ασφαλιστική στο τέλος του χρόνου θα έχουμε υπερβεί το 1 δισ. ευρώ σε υπεραξίες. Οπως σε κάθε start up θα υπάρχουν αναταράξεις στην πορεία».

Την ίδια περίοδο έγινε γνωστό ότι η Τράπεζα της Ελλάδος παρακολουθούσε την υπόθεση και ανησυχούσε έντονα επειδή η Exin δεν είχε καταθέσει ακόμη τα απαραίτητα έγγραφα για να εγκριθεί η μεταβίβαση. Με μεγάλη αυτοπεποίθηση Κουδούνης και Φέρφιλντ ήρθαν στην Τράπεζα της Ελλάδος και δήλωσαν ότι όλα θα προχωρήσουν κανονικά και εντός των χρονοδιαγραμμάτων. Το ίδιο εξακολουθεί να λέει ο Φέρφιλντ και σήμερα. Στις 30 Ιανουαρίου στο διεθνές περιοδικό «Reinsurance» δήλωσε ότι το deal της Εθνικής Ασφαλιστικής στην Ελλάδα προχωρά και δεν απειλείται. 

«Η χρηματοδότηση έχει εξασφαλιστεί. Δεν υπάρχει χρηματοδοτικό κενό», είπε και υποστήριξε ότι «η Calamos Asset Management παραμένει πολύτιμος συνεργάτης της Exin και επενδυτής μειοψηφίας στο deal», ενώ προσέθεσε ότι η συμφωνία προγραμματίζεται να κλείσει στο τέλος του πρώτου τριμήνου, συμπληρώνοντας ότι είναι «σχετικά φυσιολογικό» να αλλάζει το χρονοδιάγραμμα μιας εξαγοράς.

Λίγες ημέρες μετά έγινε γνωστό ότι οι Κάλαμος και Κουδούνης μήνυσαν την Exin ζητώντας όχι απλά να πάρουν πίσω την ενδιάμεση χρηματοδότηση των 41 εκατ. δολαρίων που είχαν παράσχει, αλλά να απαλειφθεί από την εταιρική ιστοσελίδα της και τις δημόσιες επικοινωνίες της κάθε αναφορά στους ίδιους και σε σχετιζόμενες με αυτούς εταιρικές οντότητες. Οι Ελληνοαμερικανοί για τους οποίους πανηγύριζε η κυβέρνηση, με τη μήνυση απέσυραν και επισήμως τον εαυτό τους από την εικόνα και άφησαν τον Φέρφιλντ να ψάχνει τα χρήματα για την ασφαλιστική. 

Για την πώληση της ασφαλιστικής, η Εθνική Τράπεζα προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό και ανέθεσε τη διενέργειά του στις δύο μεγαλύτερες επενδυτικές τράπεζες του κόσμου, την Goldman Sachs και τη Morgan Stanley. Υποτίθεται ότι οι δύο αμερικανικές τράπεζες θα έπρεπε να έχουν ελέγξει επαρκώς τη φερεγγυότητα των διαγωνιζομένων. Επιπλέον γιατί φάνηκαν τόσο σίγουρες και δεν διασφάλισαν τα συμφέροντα της Εθνικής απαιτώντας τη δέσμευση των κεφαλαίων του πλειοδότη μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία; Και ακόμη, τι λέει σήμερα η UBS που ενήργησε στον διαγωνισμό ως σύμβουλος της Exin;

Οι απαντήσεις είναι αναγκαίες, καθώς η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής έγινε αντικείμενο χλευασμού πολύ πριν προσφύγει δικαστικά ο Κάλαμος κατά του Φέρφιλντ. Υπενθυμίζεται ότι παρουσιάστηκε στον Τύπο ότι συμμετέχει στο σχήμα με 200 εκατ. ευρώ και ο επιχειρηματίας Θεόδωρος Δουζόγλου, ο οποίος αμέσως τηλεφώνησε στην Τράπεζα της Ελλάδος και διαβεβαίωσε για το αντίθετο. Τον κ. Δουζόγλου διαδέχθηκαν ο κολοσσός της Pimco και η Berkshire Hathaway του Γουόρεν Μπάφετ. 

Η πρώτη διέψευσε άμεσα, ενώ η δεύτερη δεν καταδέχθηκε ούτε καν να απαντήσει. Στο μεταξύ, η διοίκηση της Εθνικής εξετάζει τις συμβατικές υποχρεώσεις από τον διαγωνισμό και στο τραπέζι φαίνεται να είναι το ενδεχόμενο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τον όμιλο Fosun που διαχειρίζεται 65 δισ. και είναι γνωστός στην Ελλάδα καθώς έχει τα Club Med, το 14% της Folli Follie και συμμετέχει στην κοινοπραξία για το Ελληνικό.