Οι πιθανότητες, η αλήθεια, η σημασία και ο συμβολισμός της Αμφίπολης

Ο τάφος – ταφικό μνημείο, έχει πυραμιδωτό σχήμα, ελληνικής τεχνοτροπίας, ενώ στην κορυφή του φαίνεται πως είχε τοποθετηθεί ένα λιοντάρι, το οποίο είναι και το χαρακτηριστικότερο σύμβολο του Μακεδονικού Βασιλείου, πυροδοτώντας έτσι, πάλι,  την θεωρία πως ανακαλύφθηκε η τελευταία κατοικία του Μεγάλου Αλέξανδρου!

Επίσης μπορεί να είναι: «Πολυανδριον ηρώον ή κενοτάφιο ή ναός – τάφος, όπως το Ερέχθειο.».

Πιθανά στον ίδιο χώρο κατά διάφορες ιστορικές περιόδους,  να ενταφιάστηκαν περισσότεροι,  εν είδη βασιλικού – στρατιωτικού – πολιτικού κοιμητηρίου.

Μπήκαν στον τρίτο θάλαμο. Υπάρχει και άλλος σφραγισμένος υπόγειος κλιμακωτός θάλαμος; Εκεί κρύβεται το μεγάλο μυστικό!

Δεν αποκλείεται,  να έχει ενταφιαστεί εκεί και ο Μέγας Αλέξανδρος, καθώς και η γυναίκα του Ρωξάνη και ο νεαρός διάδοχός του.!

Ονόματα πιθανών ενταφιασμένων. Ο Μέγας Αλέξανδρος, η γυναίκα του Ρωξάνη ή ο γιός του Αλέξανδρος Δ’ ή η Ολυμπιάδα. Επίσης,  ο Κάσσανδρος, που έγινε ο δολοφόνος τους, στρατηγούς του Στρατηλάτη,  ο Φίλιππος  ο Αριδαίος, ο Φίλιππος Β’, ο Ηρακλής ο γιος του Αλέξανδρου που δολοφονήθηκε με τη μητέρα του, την Περσίδα Βαρσίνη. Ακολουθούν οι ναύαρχοι και επίγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου: Ο Ανδροσθένης, ο Κάσσανδρος, ο Πολυσπέρχων, ο  Αντίγονος (με μεγαλύτερη πιθανότητα) και ο Ηφαιστίωνας.

Υπάρχει και η άποψη να ενταφιάστηκαν εκεί και οι πολεμιστές της μάχης στους Φιλίππους που συγκρούστηκαν το 42 πΧ. οι στρατοί από τη μία του Οκταβιανού Αυγούστου και του Μάρκου Αντώνιου και από την άλλη του Βρούτου και του Κάσσιου, των δολοφόνων του Ιούλιου Κάισαρα. Οι νικητές (Οκταβιανός Αύγουστος, Μάρκος Αντώνιος) πιθανώς έθαψαν τους νεκρούς τους στο στρατόπεδό τους στην Αμφίπολη. Ίσως να χρησιμοποίησαν και μάρμαρο Θάσου.

Πιθανά στον ίδιο χώρο κατά διάφορες ιστορικές περιόδους να ενταφιάστηκαν περισσότεροι,  εν είδη στρατιωτικού – πολιτικού κοιμητηρίου.

Δεν αποκλείεται να βρεθεί σαρκοφάγος με τη λάρνακα που θα έχει τα οστά, μπορεί να είναι και κάποια αγγεία, και τα κτερίσματα. Πιθανά υπάρχουν μυστικά και υπόγεια δωμάτια παρόμοια των πυραμίδων!

Παγκόσμιο ενδιαφέρον και θαυμασμός για τα ευρήματα, σε μια περίοδο που η Ελλάδα το είχε ανάγκη!

Associated Press: Είναι ο αρχαίος τάφος της Αμφίπολης η τελευταία κατοικία του Μεγάλου Αλεξάνδρου;

Γαλλική εφημερίδα «Le Monde»: «Γιγαντιαίος τάφος στην Ελλάδα -Τι συμβαίνει στην ανασκαφή».

«Τhe Daily Beast»: «Είναι ο Μέγας Αλέξανδρος ο ένοικος του τάφου;».

΄Yμνοι  της εφημερίδας Australian: Οι Αρχαίοι Έλληνες μας έμαθαν να αγαπάμε τα σώματά μας -Μας κληρονόμησαν την ομορφιά (το κάλλος).

Το «καλός κἀγαθός», δηλ. αυτός που συνδυάζει το σωματικό κάλλος με την ηθική»,  της αρχαιότητας στην διεθνή του ακτινοβολία!

Το αρχαίο κάλλος αναδύεται για άλλη μια φορά στην παγκόσμια κοινότητα. Τρανό παράδειγμα το εύρος του θαυμασμού που συγκεντρώνουν οι εντυπωσιακές Καρυάτιδες της Αμφίπολης. Έτσι ξεκινάει παγκόσμια μια συζήτηση γύρω από την έννοια της ομορφιάς, έτσι όπως την όριζαν οι Αρχαίοι Έλληνες.

Το μορφωτικό ιδανικό μέχρι τον 5ο αι. π.Χ ήταν το «Καλοί και αγαθοί». Καλός και αγαθός θεωρείτο ο άνθρωπος από καλή γενιά, με ωραία εμφάνιση, καλή αγωγή και υψηλή θέση στην κοινωνία, ήταν ο δραστήριος στον πόλεμο αλλά και στην πολιτική ζωή, που επεδείκνυε γενναιότητα, δικαιοσύνη και εντιμότητα.

Ο Ελληνισμός στης διεθνή του διάσταση και ακτινοβολία.

Μπήκαν στο εσωτερικό θάλαμο.

Φουντώνει πάλι,  μερικώς, η φαντασία και το σενάριο για βασιλικό οικογενειακό τάφο, τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ή για τάφο επιγόνων ή τέλος για ομαδικό τάφο νεκρών σημαντικής μάχης… που φτάνει ως την ύστερη Ελληνιστική περίοδο!

Τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τα χώματα

Το ερώτημα είναι αν και αυτός ο θάλαμος θα είναι γεμάτος ευρήματα, όπως οι προηγούμενοι. Αν δεν υπάρχει άλλος χώρος εκεί θα πρέπει να είχε εναποτεθεί το σώμα του νεκρού κατά την αρχαιότητα.

Ο τέταρτος τοίχος, που εντοπίστηκε με την είσοδο στο θάλαμο, δεν έχει ακόμη αποκαλύψει τα μυστικά του, καθώς είναι γεμάτος χώμα. Όσο θα προχωρά η ανασκαφή, θα φανεί αν ο ίδιος έχει κάποιο άνοιγμα που πιθανώς θα οδηγεί σε άλλο χώρο, όπως και τι κρύβεται στον συγκεκριμένο θάλαμο, ο οποίος φαίνεται να είναι τετράγωνος, με διαστάσεις 4,5 επί 4,5 μέτρων.  Αν πάντως αποτελεί τον κυρίως ταφικό θάλαμο, θα πρέπει να βρεθεί κάποια κτιστή κατασκευή, μέσα στην οποία θα είχε τοποθετηθεί ο νεκρός και τα κτερίσματά του, ώστε να είναι ανέγγιχτοι από το χώμα που τοποθετήθηκε μετά, εφόσον αυτό ισχύει.

Δεν αποκλείεται να βρεθεί σαρκοφάγος με τη λάρνακα που θα έχει τα οστά, μπορεί να είναι και κάποιο αγγείο, και τα κτερίσματα. Αν όλα είναι στη θέση τους, τότε τα οστά και τα κτερίσματα θα δώσουν πολύτιμα στοιχεία για το φύλο και την ηλικία του νεκρού, όπως και για τη χρονολόγηση του τάφου. Ίσως μας περιμένουν εκπλήξεις

Η Αμφίπολη και τα μυστικά της…

Νέαρχος, Αντίγονος, Ολυμπιάς, Ρωξάνη, που πέθαναν στην Αμφίπολη στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ., δηλ. «οικογενειακός βασιλικός τάφος ή   Εξέχων Στρατηγός, ή ακόμα στην πιο ακραία εκδοχή  και ο Μεγαλέξανδρος,  πιθανά βρίσκονται στο εσωτερικό το ναού – ταφικού μνημείου,  σπάνιας ελληνικής τεχνοτροπίας, ίσως   επηρεασμένος από στοιχεία της αχανούς ελληνικής αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, πιθανά υπάρχουν «παγιδεύσεις» και «μυστικά»  για την είσοδο στο μνημείο, χωρίς να αποκλείεται και η πιθανή εύρεση και ταριχευμένου σώματος ή «μούμιας» ή ό,τι απόμεινε από όλα αυτά!

Με μεγάλη αγωνία παρακολουθεί η παγκόσμια κοινή γνώμη τις ανασκαφικές εργασίες στον Τύμβο Καστά, που θα αποκαλύψουν το μεγάλο μυστικό της Αμφίπολης.

Το Associated Press με τίτλο «Αρχαίος τάφος στην Ελλάδα τροφοδοτεί πολλές συζητήσεις», αναφέρεται στον αρχαίο τάφο μήκους 498 μέτρων, ο οποίος βρέθηκε στην Αμφίπολη Σερρών και είναι υπό ανασκαφή, ενώ παράλληλα αναφέρονται στο ενδεχόμενο να είναι η τελευταία κατοικία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και της γυναίκας του Ρωξάνης και του νεαρού διαδόχου του. «Οι ελληνικές ιστοσελίδες, είναι ενθουσιασμένες από το γεγονός ότι μπορεί να βρέθηκε ο τάφος του βασιλιά- πολεμιστή Μεγάλου Αλεξάνδρου του 4ου αιώνα π.Χ, τον οποίον ψάχνουν για αρκετά χρόνια και θεωρούταν ότι βρίσκεται στην Αίγυπτο.

Το Associated Press, αναφέρεται και στην δήλωση του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο επεσήμανε πως το συγκεκριμένο αρχαιολογικό εύρημα είναι πολύ σημαντικό, ωστόσο είναι «παρακινδυνευμένη» η θεωρία πως είναι ο τάφρος του μεγάλου βασιλιά, μέχρι τουλάχιστον να ολοκληρωθεί η ανασκαφή.

Οι αρχαιολόγοι οι οποίοι κάνουν έρευνες στην Αμφίπολη Σερρών, έχουν ανακαλύψει έναν τάφο 498 μέτρων ο οποίος είναι σχεδόν δέκα φορές μεγαλύτερος από αυτόν του πατέρα του Αλεξάνδρου, Φίλιππου στη Βεργίνα. Ο τάφος, ο οποίος παραπέμπει σε ένα δημιούργημα το οποίο θα κατασκευαζόταν μόνο για ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο, έχει επενδυθεί εξωτερικά με άριστης ποιότητας μάρμαρο, με ιδιαίτερη αρμονία και συμμετρία.

Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde», Με ένα εκτενές άρθρο  υμνεί τα ευρήματα των ανασκαφών και εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα σχετικά με τον νεκρό που «φιλοξενεί» εδώ και χιλιάδες χρόνια, ενώ δεν αφήνει απ' έξω και το σενάριο, το ταφικό μνημείο να είναι κενό.

Η γαλλική εφημερίδα, «Le Monde», με διθυραμβικά σχόλια, αναφέρεται στην σπουδαιότητα των αρχαιολογικών ευρημάτων στην Αμφίπολη σ΄ένα εκτενές άρθρο της στην ιστοσελίδα της, υπό τον τίτλο: «Γιγαντιαίος τάφος στην Ελλάδα -Τι συμβαίνει στην ανασκαφή».

Παραθέτοντας απόψεις Ελλήνων ιστορικών και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, ο αρθρογράφος της «Le Monde», Nicolas Constans, επισημαίνει ότι πρόκειται για τον μεγαλύτερο τάφο που έχει ανακαλυφθεί στην Ελλάδα κι ότι πρόκειται για μία σπάνια ανακάλυψη.

«Στον μνημειώδη τάφο της Αμφίπολης, ο οποίος στεγάζει κατά πάσα πιθανότητα έναν άνθρωπο της οικογένειας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, έχουν ξεκινήσει ανασκαφές από το καλοκαίρι. Είναι ένα μοναδικό και σπάνιο στο είδος του μνημείο. Είναι ο μεγαλύτερος τάφος που έχει ποτέ ανασκαφεί στην Ελλάδα. Από την στιγμή της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στο σημείο, όλα τα φώτα της δημοσιότητας είναι στραμμένα στον στον γιγαντιαίο τάφο. Αυτή τη στιγμή, οι αρχαιολόγοι διεισδύουν σιγά σιγά στο εσωτερικό του τάφου. Πρόκειται για σπάνια ανακάλυψη. Είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς τι ακριβώς περιλαμβάνει, το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού δίνει τις πληροφορίες με το σταγονόμετρο. Και διάφορες φήμες κυκλοφορούν.
«Τι είναι αυτό που κάνει τον τάφο της Αμφίπολης μοναδικό;

Πρόκειται για έναν τεχνητό λόφο, εντός ενός κυκλικού τοίχου, μήκους 500 μέτρων. Συγκριτικά, το μαυσωλείο του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αυγούστου έχει μόνο 270 μέτρα μήκος τοίχου. Ο κυκλικός αυτός τοίχος από πέτρες μαρμάρινες, εμποδίζει την τεράστια μάζα χώματος να καταρρεύσει.

Αυτός ο τεράστιος λόφος κοσμείται από το άγαλμα ενός γιγαντιαίου λέοντος. Με τη βάση του, το λιοντάρι έφτανε περίπου τα 30 μέτρα ύψος, όσο και ένα μεγάλο κτίριο. Εν ολίγοις, ένα μνημείο ορατό από μακριά, το οποίο υψωνόταν θριαμβευτικά μέσα στο τοπίο. Οι αρχαιολόγοι γνωρίζουν αυτό τον τεχνητό λόφο, ύψους 20 περίπου μέτρων, από το 1960. Δεν αμφέβαλλαν ότι κρύβει έναν τάφο, σύνηθες στην περιοχή κατά την αρχαιότητα. «Γνωρίζουμε πολλές δεκάδες τάφους τέτοιου τύπου» σημειώνει ο Έλληνας ιστορικός Μιλτιάδης Χατζόπουλος, ειδικός στην περιοχή. Το 1999, μια ομάδα είχε ακτινογραφήσει το υπέδαφος και είχε ανακαλύψει πιθανή παρουσία στοιχείων κάτω από τον λόφο. Στη συνέχεια, το 2012, η τοπική υπηρεσία αρχαιολογίας ανακάλυψε τον τοίχο του μνημείου», σημειώνει η Le Monde και προσθέτει:

«Σκάβοντας οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ότι έλειπε το πάνω μέρος. Ίσως γιατί όταν ένα μνημείο έχει εγκαταλειφθεί, οι κάτοικοι στα επόμενα χρόνια συχνά χρησιμοποιούν τις πέτρες για να κατασκευάσουν ή να επιδιορθώσουν άλλα κτίσματα. Οι αρχαιολόγοι ερευνούν το λιοντάρι της Αμφίπολης, το οποίο είχαν ανακαλύψει Γάλλοι αρχαιολόγοι, στον Α" παγκόσμιο πόλεμο. Μια ομάδα Αμερικανών είχε ανακαλύψει επίσης διάφορα κομμάτια πέτρας σε ένα κοντινό ποταμό. Στη δεκαετία του 1930, οι Γάλλοι συντηρητές επισκευάζουν το λιοντάρι και κατασκευάζουν μια βάση στην οποία το τοποθετούν, μικρότερη από το πρωτότυπο.

Οι αρχαιολόγοι ανέβηκαν στην κορυφή του λόφου και ανακάλυψαν τις βάσεις του αγάλματος του λιονταριού. Το καλοκαίρι άρχισαν την ανασκαφή και μπήκαν στο εσωτερικό του λόφου, στην καρδιά του τάφου.

Μια μαρμάρινη σκάλα κατεβαίνει προς την είσοδο. Οι τοίχοι είναι διακοσμημένοι με ασυνήθιστη προσοχή. Η είσοδος είναι διακοσμημένη με δύο σφίγγες, που κοιτάζονται, και είναι υψηλές όσο ένας άνθρωπος ενώ από ό,τι φαίνεται ήταν ζωγραφισμένες Η είσοδος δίνει σε ένα είδος διαδρόμου μήκους 6 μέτρων, με μαρμάρινους τοίχους. Το πάτωμα αποτελείται από μαρμάρινο ψηφιδωτό. Ένας άλλος τοίχος προστατεύει μια νέα είσοδο, η οποία κοσμείται από δύο καρυάτιδες. Είναι γυναικεία αγάλματα, τα οποία χρησιμεύουν σαν κολόνες στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχιτεκτονική. Γενικά, τα μπράτσα τους χρησιμεύουν να συγκρατούν το πάνω μέρος του μνημείου, αλλά εδώ τα μπράτσα είναι κομμένα στον ώμο.

«Πολλά στοιχεία σε αυτό τον τάφο δεν μοιάζουν σε τίποτα από όσα γνωρίζουμε» εξηγεί ο Μιλτιάδης Χατζόπουλος. «Η χρήση μαρμάρου στην είσοδο, οι σφίγγες και οι καρυάτιδες είναι ασυνήθιστα. Δεν βάζουμε καρυάτιδες σε τάφο!». Συνήθως οι είσοδο έχουν πόρτες μαρμάρινες, όπως ο τάφος του Φιλίππου ΙΙ, στην Βεργίνα.

Αυτή τη στιγμή οι αρχαιολόγοι περνούν στον άλλο διάδρομο, μετά τις καρυάτιδες. Είναι ο τάφος συλημένος; Οι αρχαιολόγοι το αρνούνται. Αν έχει συληθεί, αυτό δεν μπορεί να έγινε παρά από το πάνω μέρος του λόφου γιατί η είσοδος είχε τοίχο. Η ομάδα των αρχαιολόγων δεν έχει αναφέρει ως σήμερα κάποια δίοδο. Ωστόσο η περιοχή ήταν διαβόητη για τη δράση αρχαιοκαπήλων.

Τα ερωτήματα μένουν

Γιατί οι σφίγγες δεν έχουν κεφάλι και φτερά. Οι καρυάτιδες δεν έχουν μπράτσα και μια από αυτές δεν έχει πρόσωπο. Σύληση; «Είναι δύσκολο να καταλάβουμε. Στην αρχαιότητα, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σήμερα, δεν έκλεβαν κομμάτια αγαλμάτων, δεν είχε συλλέκτες για να τα αγοράσουν» εξηγεί ο κ. Χατζόπουλος. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν θραύσματα από το φτερό μιας σφίγγας και κομμάτια από τα δάχτυλα των καρυάτιδων. Οι καρυάτιδες έχουν αλλοιωθεί ίσως από την πτώση λίθων. Αλλά για τις σφίγγες ήταν μάλλον ενσυνείδητη η φθορά.

Οι αρχαιολόγοι ανακοίνωσαν ότι το μαυσωλείο είναι του τελευταίου τετάρτου του IV αιώνα, ήτοι μεταξύ 325-300 π.Χ. «Υποθέτουμε ότι οι αρχαιολόγοι έχουν στοιχεία που δεν έχουν ακόμη αποκαλύψει» αναφέρει ο Μιλτιάδης Χατζόπουλος, ο οποίος, το 2013, είχε δηλώσει ότι νομίσματα επέτρεπαν να χρονολογηθεί ο τάφος της Αμφίπολης περί το 310 π.χ. Το μνημείο σε κάθε περίπτωση ήταν τυπικό στην Μακεδονία της εποχής: τάφος με θόλο». Η γαλλική εφημερίδα σημειώνει το ενδεχόμενο, του να μην είναι κανείς θαμμένος στο ταφικό μνημείο, η να είναι περισσότεροι από έναν.

Το «Τhe Daily Beast» ασχολείται ενδελεχώς με την σημαντική αυτή ανασκαφή και με τα μέχρι τώρα ευρήματα και διερωτάται στον τίτλο: «Είναι ο Μέγας Αλέξανδρος ο ένοικος του τάφου;».

Ο αρθρογράφος δεν είναι κάποιος τυχαίος αλλά ο αμερικανός καθηγητής κλασικών σπουδών στο Bard College, Τζέιμς Ρομ, και συγγραφέας του βιβλίου «Το φάντασμα του θρόνου: Ο θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου και ο πόλεμος για το στέμμα και την αυτοκρατορία».

Σημειώνει χαρακτηριστικά: «Για τους αρχαιολόγους σε όλο τον κόσμο η ανακάλυψη του τάφου του μεγάλου στρατηλάτη ήταν και παραμένει να είναι η βασική αιτία για να χάσουν τον ύπνο τους, αναφέρει το άρθρο. Αυτή τη στιγμή λοιπόν η Αμφίπολη είναι το κέντρο όλης της κοινότητας των αρχαιολόγων. Άλλωστε η περιοχή κατακτήθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. από τον Φίλιππο, τον πατέρα του Αλέξανδρου, και ήταν το προπύργιο της τεράστιας μακεδονικής αυτοκρατορίας».

Το κυκλικό σχήμα του τάφου και το θαυμάσιο χτισμένο μαρμάρινο τείχος που τον περιβάλλει, κάνουν εντύπωση από την πρώτη στιγμή και φανερώνουν έναν τύμβο που δεν έχουμε δει αλλού σε τέτοια κλίμακα. Στην κορυφή του κτηρίου βρίσκεται το πέτρινο λιοντάρι να φυλάει τον τάφο. Όταν βρέθηκε (σημειωτέον άθικτο) έγινε ανάλυση της δομής του και βρέθηκε πως ανήκει στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα, δεκαετίες ακριβώς μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου.

Όπως σημειώνει το άρθρο, μόνο ο Αλέξανδρος θα μπορούσε να αξίζει ένα τόσο τεράστιο και δαπανηρό χώρο τελευταίας ανάπαυσης. Βέβαια είναι γνωστή η ιστορία ότι τα λείψανα του Αλέξανδρου εκλάπησαν από τον Πτολεμαίο και ότι αυτά ενταφιάστηκαν στην Αλεξάνδρεια. Εκτός και αν είναι αληθινός ο αρχαίος μύθος ότι στην πραγματικότητα ο Πτολεμαίος αντικατέστησε το σώμα του Αλέξανδρου με κάποιο άλλο με σκοπό να παραπλανήσει τους εχθρούς του μεγάλου στρατηλάτη.

Φυσικά όλα αυτά τίθενται υπό αίρεση και έντονο διάλογο, αναφέρει το άρθρο, κάτι που μεγαλώνει την αγωνία για το τι υπάρχει στην Αμφίπολη. Και το γεγονός ότι στη Βεργίνα δεν βρέθηκαν επιγραφές κάνει το θέμα ακόμα πιο περίπλοκο και ανταγωνιστικό ως προς τις δημόσιες τοποθετήσεις των ειδικών. Αν ο τάφος δεν έχει συληθεί τότε ενδέχεται να αποκαλύψει ένα ή περισσότερα σώματα που δεν θα είναι εύκολο να ταυτοποιηθούν με σιγουριά. Το θέμα θα μπλέξει ακόμα περισσότερο αν στην Αμφίπολη βρεθεί ο γιος του Αλέξανδρου που σκοτώθηκε στην Αμφίπολη περίπου το 308 π.Χ..

Οι μέχρι τώρα εικασίες για τον «ένοικο» του τάφου πηγαίνουν από τους διαδόχους του Αλέξανδρου (Λυσίμαχο και Κάσσανδρο) μέχρι τη μητέρα του Ολυμπιάδα και τη Ρωξάνη. Για την πρώτη, αναφέρει το άρθρο, υπάρχει η εδραία αντίρρηση ότι το τότε καθεστώς που την εκτέλεσε το 317 π.Χ. δεν θα της έφτιαχνε έναν τόσο μεγαλόπρεπο τάφο. Η δε Ρωξάνη έγινε πολιτική κρατούμενη μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου. Στη συνέχεια δηλητηριάστηκε στην Αμφίπολη και σύμφωνα με το μύθο θαφτηκε στην Βεργίνα, κάτι που όμως δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ.

Ο τύμβος της Αμφίπολης μπορεί να έχει ένα ή περισσότερα σώματα – μπορεί και κανένα. Κάποιοι αναφέρουν πως είναι ένα μνημείο πολέμου αφιερωμένο στους Μακεδόνες στρατιώτες που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Μ. Αλέξανδρου που κράτησε 13 ολόκληρα χρόνια. Ισως σε αυτό συνηγορεί και το λιοντάρι που έχει βρεθεί εδώ και καιρό. Άλλοι λένε πως είναι ένα κενοτάφιο. Φτιάχτηκε για τον Αλέξανδρο, αλλά δεν «κατοικήθηκε» ποτέ, καθώς ο Πτολεμαίος πήρε το σώμα του

Τα ιστορικά ντοκουμέντα συγκλίνουν ότι ο Μεγαλέξανδρος πέθανε στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ. Οι υποστηρικτές του διατήρησαν τη σορό του Μακεδόνα βασιλιά στο μέλι,  αλλά ο Πτολεμαίος απήγαγε το σώμα του Αλέξανδρου και το έθαψε κάπου στην Αίγυπτο…

.

Από το 1978,τουλάχιστον,  κάποιοι γνώριζαν την ύπαρξη του μνημείου, στην Αμφίπολη, αλλά δεν φαντάζονταν το μεγαλείο του!

Το μεγαλείο του αρχαίου ελληνικού μακεδονικού παγκόσμιου πολιτισμού στην παγκόσμια – τότε- διάστασή του είναι μπροστά μας!

Οι δύο καρυάτιδες αποκαλύφθηκαν στην Αμφίπολη, δίνουν νέες διαστάσεις στο μυστήριο του ταφικού μνημείου.

Τι συμβολίζουν οι Καρυάτιδες στην είσοδο; Μια δήλωση ενότητας του ελληνικού χώρου (τόσο στην αρχική, όσο και στην απέραντη έκταση που έλαβε επί Μεγάλου Αλεξάνδρου) και μια δήλωση προστασίας του μνημείου όπως στο Ερέχθειο.

Αποκαλύφτηκε και διαφραγματική πλάκα που  στο κάτω μέρος της υπάρχει γραπτός διάκοσμος σε γαλάζιο, κόκκινο και κίτρινο χρώμα, όπου παριστάνονται φατνώματα με ρόδακα στο κέντρο, που δηλώνει τον κάτοχο του τάφου. Παρόμοιοι ρόδακες είναι εκείνες που διακοσμούν το χρυσό φέρετρο που βρέθηκε στον τάφο του Φιλίππου Β'.

Εκτός από τις ολόγλυφες Σφίγγες που συμβολίζουν την αποτροπή της σύλησης στην είσοδο του μνημείου και τις Καρυάτιδες που ακολουθούν συγκρατώντας το βάρος, στην κορυφή του τύμβου υψωνόταν το μεγαλοπρεπές μαρμάρινο λιοντάρι της Αμφίπολης. Μια συνύπαρξη συμβόλων, τεχνοτροπιών, που διατρανώνουν το μεγαλείο του Ελληνισμού.

Στα μέχρι τώρα ευρήματα του ταφικού ναού – μνημείου στην Αμφίπολη,  συνυπάρχει η  ποικιλία των διαφορετικών στοιχείων και αισθητικών επιδράσεων, που επιβεβαιώνουν πάλι το μεγαλείο του αρχαίου ελληνικού μακεδονικού πολιτισμού, με την έντονη ελληνική σφραγίδα, που μπορούσε να αφομοιώνει και να εξελίσσει  συχνά τις πιο ετερόκλητες επιρροές άλλων λαών, κάτω από το ελληνικό πνεύμα!.

Αυξάνονται οι ενδείξεις περί ναού – ταφικού μνημείου, παρόμοιο του Ερεχθείου.

Η Αμφίπολη, οι  Καρυάτιδες,  οι Σφίγγες, οι  ρόδακες δεν προσφέροντα για μικροκομματικές αντιθέσεις! Σεβασμός στην ιστορία και στο Μνημείο.

Οι ανασκαφές να συνεχιστούν με περισσότερη προσοχή.

Η πρώτη αναπαράσταση του ταφικού μνημείου στην Αμφίπολη

Η πρώτη προσπάθεια  αναπαράστασης  του ταφικού μνημείου στην Αμφίπολη

Το υπουργείο Πολιτισμού παρουσίασε μια προσπάθεια για την πρώτη αξονομετρική σχεδιαστική αναπαράσταση του ταφικού μνημείου, με τους δύο διαφραγματικούς τοίχους επί των οποίων φέρονται, στον μεν πρώτο οι Σφίγγες, στο δε δεύτερο οι Καρυάτιδες,

Η σχεδιαστική αναπαράσταση έγινε από τον αρχιτέκτονα του υπουργείου Πολιτισμού, Μ. Λεφαντζή και σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου, συνεχίζονται οι εργασίες συντήρησης και στερέωσής τους.

Παράλληλα, συνεχίζονται οι ανασκαφικές εργασίες στον λόφο Καστά από τη ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Η αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων συνεχίζεται οριζόντια και σε όλη την έκταση του χώρου, ανάμεσα στον διαφραγματικό τοίχο με τις Καρυάτιδες και τον τρίτο τοίχο, ώστε να επιτυγχάνεται η εξισορρόπηση των πιέσεων και να διασφαλίζεται σταθερά η στατική επάρκεια του μνημείου, σύμφωνα με τις αποφάσεις της διεπιστημονικής τεχνικής ομάδας.

Συνεχίζονται, επίσης, οι εργασίες τεκμηρίωσης του συνόλου των αρχαιολογικών ανασκαφικών εργασιών, αλλά πλέον θέλει προσοχή!

Δεν αποκλείεται και η εύρεση και ταριχευμένου σώματος ή «μούμιας» ή ό,τι απόμεινε από όλα αυτά, αν τελικά έχει ταφεί εκεί ο Μεγαλέξανδρος!

Η σύληση των τάφων ανάγκαζε τους αρχαίους Αιγυπτίους, αργότερα μέλη της αυτοκρατορίας του  Μεγαλέξανδρου, που ταρίχευαν τους νεκρούς τους, ελπίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό θα κέρδιζαν την αιώνια ζωή, να θάβουν τους ηγέτες σε πολύ βαθείς τάφους, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η διαδικασία της αποσύνθεσης των σωμάτων. Για τον λόγο αυτό οι Αυγύπτιοι κάλυπταν πρώτα τα σώματα των νεκρών με αλάτι και στη συνέχεια τα εμβάπτιζαν σε έλαιο από απόσταγμα κέδρου. O Ρωμαίος ιστορικός Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρειτο εν λόγω απόσταγμα με τον όρο «cedrium», όμως οι επιστήμονες δεν έδωσαν τη δέουσα προσοχή στο έργο του ιστορικού, δεδομένου ότι έχει γραφεί αιώνες μετά την παρακμή του αιγυπτιακού πολιτισμού.

Ομάδα Γερμανών επιστημόνων έλυσε το μυστήριο αναφορικά με το πώς οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ταρίχευαν τους νεκρούς τους. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τίμπινγκεν και το Ινστιτούτο Ντέρνερ του Μονάχου ανέλυσαν το απόσταγμα κέδρου – αγριοκυπαρίσσι το οποίο βρέθηκε στις μούμιες και διαπίστωσαν ότι έχει ευρεία αντιβακτηριδιακή δράση, γεγονός που συνέβαλε στη διατήρηση των ιστών.

Η αυστραλιανή εφημερίδα, Australian, με αφορμή μια διαφωτιστική έκθεση με δάνεια αγαλμάτων από το Βρετανικό Μουσείο, οι Αρχαίοι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που συνέλαβαν την έννοια της ομορφιάς του ανθρώπινου σώματος.

Κάτι εντελώς διαφορετικό από την οπτική που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος που έχει μάθει να διαβαθμίζει την ομορφιά από το άριστο έως τοπ απωθητικό. Για τους Αρχαίους Έλληνες η ουσία του σώματος βρίσκεται στην αρμονία του. Είναι αυτή που του προσδίδει ηθική διάσταση στην ομορφιά του και του παρέχει μια θαυμαστή ισορροπία. Αυτό το είδος ομορφιάς είναι που οδηγεί στην έννοια του ανθρωπισμού και στην ικανότητα του ανθρώπου να είναι αυτόνομος, ενάρετος και αρμονικός. Η συγκεκριμένη έκθεση στην ;Αυστραλία είναι η αποθέωση της ελληνικής ομορφιάς μέσα από τον αρχατυπικό Απόλλωνα που φέρει όλα αυτά τα στοιχεία της μυικής πλαστικότητας συνδυασμένη με την ηθική ανύψωση μιας αρμονίας πέρα για πέρα θαυμαστής.

Το άρθρο της εφημερίδας αναφέρει πως τα μυστικά των Ελλήνων ήταν η γυμναστική, αλλά και η πολύ πλούσια διατροφή σε στοιχεία που δεν επιβάρυναν τον οργανισμό. Ελάχιστα λίπη και ζάχαρη υπήρχε στο διαιτολόγιό τους. Για να καταλήξει: η αντίληψη της ομορφιάς για τους Αρχαίους Έλληνες συνοψίζεται σε μια λέξη και αυτή είναι «καλοκαγαθεία».

Κοινώς: καλοσύνη και ομορφιά σε ένα σώμα που σφύζει

Ας ελπίσουμε ότι ο γρίφος της Αμφίπολης θα λυθεί  σύντομα και ο μύθος του Έλληνα Μεγάλου Αλεξάνδρου θα ζωντανέψει πάλι!

Ο Μέγας  Αλέξανδρος, ζει και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει, ακόμα και σήμερα!

Υπάρχει Ελπίδα.

*Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Σορβόννης