Η ζωή και το έργο του καλόγερου Ευδόκιμου

Ποιος είναι ο καλόγερος Ευδόκιμος που «τάβαλε» με την εξουσία; Άγνωστες πτυχές από την ζωή και την δράση του…

Γράφει ο Αλέξανδρος Στεφανόπουλος

ΜΕΡΟΣ Γ

Ποιους όμως, εκτός των γνωστών πολιτικών κύκλων και ειδικώς  της κυβέρνησης και γιατί ενόχλησαν τόσο  οι λόγοι και η κριτική του Καλόγερου Ευδόκιμου ;

Κύκλους, όχι μόνον της κυβέρνησης(του Αλέξη Τσίπρα) και προσωπικά τον ίδιο τον υπουργό Γ. Κατρούγκαλο  ο οποίος, μετά το δημοσίευμα του ΠΘ στις 13 Αυγούστου (2016),  δε δίστασε να «κατηγορήσει» και να απευθύνει μομφές και υπαινιγμούς προς  τον δημοσιογράφο Α.Σ (με μαιλ) για τις διαστάσεις που προσέλαβε το όλο γεγονός τις επίσκεψης του στο Μοναστήρι της Ιεράς Μονής Παναχράντου…

Και τώρα που έκατσε η «σκόνη» και ο κουρνιαχτός από τον πολιτικό- λαϊκό, κοινωνικό και mediaκο αλλά και εντός της εκκλησιαστικής κοινότητας αλλά και εντός της Ιεράς Μονής Παναχράντου δικαιολογημένο ή αδικαιολόγητο   «εσωτερικό θόρυβο», ας δούμε με μια διαφορετική προσέγγιση  ποιος ακριβώς  είναι  ο Ηγούμενος  Ευδόκιμος..

Ο Καλόγερος που όταν η «επίσημη διοικούσα» Εκκλησία σιωπά (…) Εκείνος  αρθρώνει  Λόγο και  υψώνει  πολιτικό και κοινωνικό  ανάστημα; Ποιος είναι  ο 83χρονος  γέροντας  και «αγράμματος» -όπως ο ίδιος αυτοχαρακτηρίζεται συχνά πυκνά-  μα βαθύτατα  πνευματικά και λαϊκά καλλιεργημένος ; Ποιο είναι αυτό το φωτεινό καθάριο πρόσωπο του    ταπεινού  και συνάμα  πνευματικά μορφωμένου Γέροντα;  Ποια είναι ή άλλη  όψη αυτού του σκαμμένου από το χρόνο και τις κακουχίες Πρόσωπο;  Ποια  άλλα βάρη  είναι φορτωμένοι οι ώμοι του αν και  βαριά φορτωμένου στην πλάτη του, αφενός το βάρος της συνείδησης του και της ευθύνης ενώπιον Θεού και Ανθρώπων  και αφετέρου το βαρύτατο φορτίο με  τον πόνο αλλά και την λαϊκή οργή με την οποία καθημερινά έρχεται αντιμέτωπος, όταν γονατιστοί ενώπιον της Πανάχραντου Θαυματουργής Εικόνας της Παναγιάς,  100αδες πιστοί  προσέρχονται στην Μονή (αλλά και σε κάθε Μοναστήρι Εκκλησία και πνευματικό κατάλυμα) ,  και την αγκαλιά του γερό –  καλόγερου,  πλην όμως  τίμιου και με ήθος παπά.

Ποια είναι η άλλη όψη –  αυτού του εργατικού έντιμου με πνεύμα αφοσιώσεως προς στην Εκκλησία και  θυσιαστικής αυταπάρνησης μοναχού;  Ποιο είναι το profile του απλού αυτού ανθρώπου που τα λόγια του –απλά μας αληθινά –  φαίνεται να   ενόχλησαν εκτός από τον Γιώργο Κατρούγκαλο  και  κάποιους κύκλους, στο νησί… Ευτυχώς όμως  πολύ λίγους… μετρημένους στα δάκτυλα του ενός χεριού…

Ποια τα «άλλα» δικά του «εσωτερικά  προβλήματα» και οι  μεγάλες δικές του προσωπικές  ανησυχίες για το μέλλον και το αύριο της ιστορικής Μονής;

Προβλήματα και αγωνίες    που τον αποσπούν  ενίοτε και από την πνευματική διάσταση της υπόστασης του ;

Ποιος είναι (λοιπόν) ο απλός λιτός, σεμνός και απέριττος αλλά συνάμα   και  Ηγούμενος της ιστορικής 1000χρονης  Ιεράς Μονής Παναχράντου – Αγίου Παντελεημόνα στην Άνδρο  Αρχιμανδρίτης  Ευδόκιμος ; Ελάτε  λοιπόν μαζί να τον γνωρίσουμε μέσα από την δική μας οπτική θεώρηση, εμπειρία  και προσωπική ματιά…

 

Ο ΓΕΡΩΝ ΕΥΔΟΚΙΜΟΣ, ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΥ -ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ , ΑΝΔΡΟΥ

Είναι 83 ετών με καταγωγή από την Κρήτη, αλλά γεννήθηκε στην Μήλο  έζησε όμως στην Άνδρο σχεδόν 60 χρόνια μέχρι σήμερα(2016). Το κοσμικό του επώνυμο είναι Αντώνιος Φραγκουλάκης. Υπηρετεί στην Άνδρο 60 χρόνια ως ιερομόναχος αλλά και εφημέριος κληρικός. Υπηρέτησε ως  μόνιμος εφημέριος  στην κοινότητα του χωριού Συνετή επί 43 χρόνια! Συνταξιοδοτήθηκε δε με την μεγαλύτερη εύφημο μνεία και κοινωνική αναγνώριση, αυτή του Ποιμνίου και του Λαού του Θεού.

«Έφευγε από το μοναστήρι-διηγούνται Ανδριώτες της ηλικίας του-  με τα πόδια! Μιλάς για πολλά χιλιόμετρα! Πολλές φορές με χιόνια και βροχές  ή πάνω στο μουλάρι αξημέρωτα προκειμένου να ξεκινήσει την Θεία Λειτουργία». Στα 43 χρόνια που ήταν εφημέριος στον Ιερό ναό της Κοίμησης Θεοτόκου  στην κοινότητα του χωριού Συνετή, Άνδρου έλειψε μόνον τρεις φορές (με άδεια) για να παραβρεθεί στην  κηδεία της Μητέρας του, του πατέρα του και μια ακόμα φορά που χρειάστηκε να κάνει εγχείριση. Οι κάτοικοι της Άνδρου τον αγαπούν για την απλότητα του. Την σεμνότητα και το λιτό –ασκητικό βίο της ζωής του. Μονίμως με μια ποδιά στην μέση όλο και κάτι θα μαγειρεύει. «Να έχουμε περισσεύματα γιατί όλο και κάποιος θα έρθει και θα πρέπει να τον φιλέψουμε κάτι τις… δεν μπορεί να φεύγει κανείς από την Μονή αν δεν πάρει το κέρασμα του. Αν δεν φάει μαζί μας. Ότι έχουμε φτωχικό!» λέει και ξανά λέει στα πνευματικόπαίδια του. Λαϊκούς και κληρικούς. Μοναχούς και υποψήφιους που έχουν έρθει κατά καιρούς στην μονή να δοκιμαστούν…

Η κουζίνα και η μαγειρική είναι η μεγάλη ανθρώπινη «αδυναμία» του θα πει πολύ συχνά ο ίδιος σε δικούς του ανθρώπους. Οι κάτοικοι και όσοι τον γνωρίζουν αρκετά καλά περιγράφουν με αγάπη και δέος αλλά και σεβασμό στην βούληση του να μην γνωστοποιούνται τα καλά και τις ελεημοσύνες που κάνει κρυφά και απόκρυφα! Δεν θέλει κανείς να γνωρίζει τα «μυστικά του Θεού» όπως λέει. Σηκώνεται αξημέρωτα. Καθημερινά από τις 4 τα ξημερώματα και μαγειρεύει πάντα και κάτι παραπανήσιο γιατί πάντα «κάποιοι θα έρθουν στο μοναστήρι»  όπως χαρακτηριστικά λέει καθημερνά. και έτσι είναι! Όποιος και αν έρθει επισκέπτης μα προσκυνητής θα πρέπει να κάτσει να φάει στο μικρό αρχονταρίκι εκεί που είναι και η κουζίνα.  Η Μονή με δική του εντολή έχει καθιερώσει ένα δικό της ωρολόγιο πρόγραμμα και έτσι ενώ στις επτά το απόγευμα με την δύση του ηλίου όλα τα Ορθόδοξα (μα και καθολικά) μοναστήρια κλείνουν τις πόρτες τους, η Ιερά Μονή Παναχράντου –Αγίου Παντελεήμονος στην Άνδρο  παραμένει ανοιχτή μέχρι αργά το βράδυ για οποιονδήποτε θελήσει να επισκεφθεί την Χάρη της Παναγίας  ή τον Άγιο… (Παντελεήμονα). Και είναι 10αδες οι μαρτυρίες για ανθρώπους που βρήκαν καταφύγιο στην Ιερά Μονή χάρη στον Γέροντα Ευδόκιμο που ανοίγει την πύλη του Μοναστηριού κάθε φορά σαν να ανοίγει την Πόρτα σε Αυτόν τον ίδιο τον Χριστό…

Πρόκειται για έναν άνθρωπο απλό. Λιτό. Σεμνό. Ταπεινό. Φτωχό πλην τίμιο… έντιμο. Καθαρό. Με ευθύ χαρακτήρα και λόγο σπαθάτο! Που θα σου πει έξω από τα δόντια ότι έχει να σου πει. Χωρίς περιστροφές. Χωρίς στρογγύλεμα και γώνιασμα στις λέξεις.  Άλλες φορές οι λέξεις κόβουν σαν το κοφτερό σπαθί και άλλες πέφτουν σαν φάρμακο πάνω στις πληγές τις ψυχής του Ανθρώπου…

Με πλήρη αυτογνωσία και αυτό ταπείνωση σε κάθε δράση και ενέργεια του. Ακόμα και στα πιο απλά καθημερινά…

 Με τις μικρές ανθρώπινες καθημερινές  αδυναμίες του μα και τα πολλά πνευματικά και άλλα ποικίλα  χαρίσματα του. Δεν είναι ο άνθρωπος που θα συρρεύσουν -ούτε και το επιθυμεί ή το έχει επιδιώξει ποτέ – πλήθη για τον πνευματικό του λόγο… Για τις νουθεσίες ή τα άλλα τα πνευματικά που έχουν άλλοι Γέροντες και Μοναχοί -πο η κρίση και η μόδα της εποχής που δυστυχώς  «αγιοποιεί»   και ενίοτε υπερβάλλει, για πρόσωπα και καταστάσεις,  με όσα κυκλοφορούν στο διαδίκτυο…  άλλοτε εξυπηρετώντας ξένους και αλλότριους σκοπούς και άλλοτε πάλι για να σκορπούν πανικό και φόβο…

Αντιθέτως  ο Γέρο Ευδόκιμος, είναι ο Άνθρωπος που μιλάει δια του παραδείγματος της ίδιας του της ζωής. Με την καθημερινή πρακτική του. Τον καλό και πνευματικό λόγο θα τον πει χωρίς προειδοποίηση. Χωρίς καν να αισθάνεται ότι πολλές φορές μέσα από την απλότητα και την διάκριση που τον κάνει και ξεχωρίζει -για όσους τον έχουν γνωρίσει- είναι σαν να μιλά ο ίδιος ο Θεός… Τόσο απλά. Τόσο λιτά. Τόσο απέριττα… Απρόσμενα. Χωρίς προειδοποίηση ότι τώρα θα μιλήσω λόγο πνευματικό. Οι πράξεις και η καθημερινότητα του είναι το ζωντανό παράδειγμα..

Με αδιαμφισβήτητα προσόντα στην μελέτη του Ανθρώπου σε  όλες τις εκφάνσεις της ζωής του. Στον πόνο μα και την χαρά. Στην λύπη και την θλίψη μα και στην  χαρά. Την θαλπωρή και την ζεστασιά. Την στοργή και την συμπόνια. Αλλά και όταν χρειαστεί στον έλεγχο και την αυστηρότητα όταν η ανθρώπινη ματαιοδοξία και πλεονεξία περισσεύει…  Πάντα   με το χαμόγελο στο πρόσωπο. Με τον καλό λόγο  για κάθε έναν.  Μα και τον λόγο της σύνεσης και της διάκρισης.  Με την συμβουλή να μη λείπει ποτέ από τον λόγο του. Σε κάθε έναν και προς κάθε έναν  που θα  έρθει στο  Μέγα  1000χρονο Μοναστήρι της Παναγιάς. Με το χωρατό στα χείλη μα και τις  ανέκδοτες αληθινές ιστορίες από την ζωή του.  Του αρέσει τα διδάγματα μα και τα παθήματα  της ζωής του να τα διηγείται για  «…να μαθαίνουν οι νεότερες γενιές το πώς περάσαμε και πως ζήσαμε εμείς.. αλλά και για να συνετίζονται… να προλαμβάνουμε από τα λάθη μας τα δικά τους λάθη…»  λέει πολύ συχνά όταν πιάνει τον εαυτό του να μονολογεί πότε με τον Θεό και πότε με τους Αγίους…

Δεν λείπει από τα χείλη του ο καλός λόγος. Η παρηγοριά μα και ο λόγος της αγάπης. Της καταλλαγής. Της καλοσύνης. Της συμπόνιας. Κάθε στιγμή της ημέρας.  Όποιον και αν έχει μπροστά του. Διακρίσεις φαίνεται πως δεν κάμει. Το τηλέφωνο της μονής δεν σταματά ποτέ! Ούτε τις ώρες κοινής ησυχίας. Πάντα κάποιος θα πάρει για να ρωτήσει ή να ζητήσει μια ευχή να διαβαστεί για τα προβλήματα του…

Με πρόσωπο σκαμμένο από τα  χρόνια και τις κακουχίες. Την πείνα και την δυστυχία ο γερό Ευδόκιμος σήμερα «απολαμβάνει» να χαίρεται τις απλές στιγμές της κάθε ημέρας δοξάζοντας τον Θεό σε κάθε ευκαιρία και με κάθε αφορμή.   Με βάσανα πολλά και γεγονότα  που τον σφραγίσσανε αλλά στο διάβα του χρόνου  γίνανε βάλσαμο στην ψυχή και την καρδιά του… Βάλσαμο που ο ίδιος «μεταγγίζει» ως φάρμακο ζωής σε κάθε έναν που το έχει ανάγκη και βρίσκεται, με την κάθε αφορμή ή αιτία,  άλλοτε κάτω από το πετραχήλι του και άλλοτε ως απλός προσκυνητής…

Με λαΪκό χαρακτήρα που σφυρηλάτησε η κατοχή και  ο εμφύλιος αλλά και τα χρόνια της δικτατορίας και η μετέπειτα Ελλάδα της ανάπτυξης  των δεκαετιών του 1980 και του 1990.

Παπά Καλόγερος κανονικός που δεν δίστασε ποτέ, στα χρόνια που ντύθηκε το ράσο και αφιερώθηκε,να πει αυτά που πρέπει και στην κάθε λογής εξουσία. «Μα δεσπότης μα παπάς μα πολιτικός μα βασιλιάς –λέγει κάποιος φίλος του Ανδριώτης που έτυχε σε περιστατικό με τον Βασιλιά  – ο Ευδόκιμος είχε το λαό μαζί του και δύναμη του τον Θεό και ποτές του δεν δείλιαζε»

Κληρικός με συνέπεια και ήθος  που υπηρέτησε επί 60 χρόνια και πλέον την Ορθοδοξία  στην Άνδρο τον Λαό του Θεού και την μοναχική κοινότητα.   Με βίο  αγαθό και μοναχική   πολιτεία που κόσμησε  ως μοναχός –καλόγερος.

 Στο γλέντι και το γάμο το βαφτίσια και τις χαρές της ζωής  πάντα μαζί με το ποίμνιο του. Πρώτος θα σύρει το χορό στην χαρά  Μα πρώτος θα συντρέξει  και στο πόνο. Στο χαμό και το απρόσμενο… Πάντα εκεί να δίνει το παρών αν και καλόγερος και μοναχός ο Ευδόκιμος ζούσε μέσα στον κόσμο και από τον κόσμο αλλά μακριά από τον κόσμο όταν τα βράδια νύχτωνε και έπαιρνε το δρόμο της επιστροφής για το 1000χρονο  μοναστήρι, όπου η Παναγιά τούταξε να το φυλάξει και έτσι    ως άλλος  φύλαξ άγγελος το περιφρουρούσε, επί 40 και πλέον έτη ολομόναχος  με τις Ευλογίες και την δύναμη της Μεγαλόχαρης Μαρίας… Τα θαύματα του Αγίου Παντελεήμονα τον δυνάμωναν κάθε φορά που το ανθρώπινο στοιχείο ήθελε να υπερτερεί εκείνου του πνεύματος…

Ντύθηκε το ράσο ως μοναχός στα 15 του χρόνια.  Πήγε στο Άγιο Όρος, κάθισε άλλα δυο έτη   και μετά ο Θεός οδήγησε τα βήματα του στην Άνδρο  και   από επιλογή επέλεξε να υπηρετήσει την Κοινωνία και το Λαό του Θεού ως κληρικός. Υπηρέτησε στην κοινότητα του χωριού Συνετή στην Άνδρο  επί 46 χρόνια. Το λέει και γεμίζει κάθε φορά  η ψυχή του από χαρά.

 Ευφραίνεται ως να ήπιε οίνο ζηλευτό και αυτοκρατορικό…    Ως παιδί,  τα πρώιμα, παιδικά του  χρόνια, μα και την εφηβεία  μεγάλωσε ανάμεσα σε άλλα πέντε παιδιά στη Μήλο. Με ένα πατέρα γεμάτο αγάπη και πειθώ, στιβαρό καπετάνιο του σπιτιού αλλά και της θάλασσας  και καραβοκύρη  αλλά αυστηρό. Σκληρό.  Στιβαρό. Μα γεμάτο αγάπη…  Μια μάνα τρυφερή… που ισορροπούσε αναμεταξύ σφύρας και άκμονος. Να μεγαλώσει τα παιδιά της… Μεγάλωσε σε δύσκολες εποχές. Όπου ένα καρβέλι ψωμί λίγο λάδι και ρίγανη έφτανε για μια οικογένεια επταμελή.  Έγινε παππάς σε μια Μητρόπολη δύσκολη.

Υπηρέτησε δυο δύσκολους ιεράρχες. Τον Φιλάρετο τον Α’ (Ιωαννίδη τον από Σικάγου)  και τον Δωρόθεο Α’ ( κατά κόσμον Στέκα).   Έλαβε την εις Διάκονο  χειροτονία του το 1958  από τον Μητροπολίτη Φιλάρετο. Σκληρός ο δεύτερος, αυστηρός και με ήθος  ο πρώτος,  μα και με τους δυο τα έβγαλε πέρα το ίδιο καλά. Και οι δυο φρόνημα μιλούσαν και επαινούσαν τον νεαρό Κληρικό Ευδόκιμο.  Δεν δίσταζε  όμως  να «τα ψάλει»  στον Μητροπολίτη  Δωρόθεο όταν χρειάζονταν… Οι «καυγάδες» τους  ομηρικοί μέσα στις Εκκλησιές και τους Ναούς. Ισχυρογνώμον ο Μητροπολίτης Δωρόθεος, δίκαιο τον ήθελαν οι χωρικοί και το Ποίμνιο του τον Ευδόκιμο και έτσι δεν δίσταζε να αγριεύει όταν ο Δεσπότης Δωρόθεος ο Α’  το παράκανε. Μα αγαπιότανε κιόλας οι δυο τους. 100αδες τα περιστατικά που έχουν να διηγούνται, για τις «μάχες» μεταξύ Δωρόθεου Α’ και Ευδόκιμου  οι Ανδριώτες μα και παλαιοί κληρικοί της ιστορικής Μητροπόλεως.  Με τον Δωρόθεο Β’ (Πολυκανδριώτη),  τον τρίτο στην σειρά Επίσκοπο που διακονεί ο Γέρων Ευδόκιμος,   οι σχέσεις αμοιβαίας συμπάθειας, μα και  αγαστής συνεργασίας αλλά και σεβασμού προς   στον πολιό κληρικό από τον σεμνό Ιεράρχη Δωρόθεο είναι παράδειγμα –καθώς λέγεται – εκκλησιαστικής τάξης και ευταξίας ένθεν, κακείθεν.  Ο Μητροπολίτης στέκεται και παραστέκεται δίπλα στον Ευδόκιμο. Και στα εύκολα και στα δύσκολα…

Αρχιμανδρίτης Ευδόκιμος (κατά Κόσμον Αντώνιος) Φραγκουλάκης.   Παππάς όπως τον θέλει ο  λαός  του Θεού…  Κόσμημα και κεφάλαιο  πνευματικό για την  Άνδρο μα και για την Ορθόδοξη  Εκκλησία ένα ακόμα  διαμάντι που κοσμεί το Θεοφρούρητο Ιερό Θεσμό.

Κληρικός που δεν θα διστάσει να καθίσει επάξια δίπλα σε ένα ζάμπλουτο (και έχει κάνει παρέα με αρκετούς πλούσιους στην βιωτή του) αλλά και με ένα φτωχό. Ένα  ταπεινό απλό «άγνωστο» άνθρωπο που θα τον ακούσει και θα τον συντρέξει ανάλογα. Θα ταϊσει το ίδιο πλουσιοπάροχα και τους δυο. Χωρίς διακρίσεις η τραπεζαρία ή το απλό αρχονταρίκι της μονής θα ανοίξει το ίδιο για όλους.  Θα στρώσει αρχοντικό (βασιλικό) τραπέζι και για τον ένα και για τον άλλο… «Στα μάτια του Θεού παιδί μου το ίδιο είμαστε όλοι» λέει και ξανά λέει… Θα μιλήσει με τον ίδιο σεβασμό -μερικές φορές και με μεγαλύτερο – σε κάποιον που δηλώνει «άθεος» με εκείνον που προσέρχεται εν πλήρει συνειδήσει… της αμαρτωλότητας του..

  Δεν θα  διστάσει να φιλοξενήσει αρχοντικά και πλουσιοπάροχα  μια κανονική  πόρνη όπως το ίδιο θα πράξει –και το πράττει –  και για τις γνωστές διάσημες (πολλές φορές τραγικές )  φιγούρες  της δημόσιας κοινωνικής ζωής, Άνδρες και Γυναίκες,  που εσχάτως το τελευταίο διάστημα -με την άφιξη συγκεκριμένου μοναχού (…) από το 2006 που (προ) έρχονται από το πρότερο κοσμικό παρελθόν του…(σ.σ. του εν λόγω  μοναχού)  και φαίνεται να   έχουν βρει στο Μέγα  Μοναστήρι της Παναγιάς και την αγκαλιά  του Γέροντα  Ευδόκιμου το  «καταφύγιο» –της ψυχής τους όπως οι ίδιοι λένε…  Δεκάδες τα ονόματα τέτοιων Προσωπικοτήτων τα τελευταία χρόνια που περνούν το κατώφλι της Μονής… Μερικοί δε εξ αυτών έχουν την αφέλεια,  να πιστεύουν πως χάρη σε εκείνων την προσέλευση η 1000χρονη  Μονή της Παναγιάς, έγινε «γνωστή» στον κόσμο..τα τελευταία χρόνια..Προσβάλλοντας έτσι την ίδια την ιστορική υπόσταση της Μονής αλλά και της Μόνης Κυρίας της Μονής που είναι η ίδια η Κυρία των Αγγέλων και Μητέρα του Χριστού…

Μα για τον Καλόγερο του Θεού και της Παναγιάς την ίδια αξία έχουν ενώπιον του Θεού όλοι οι Άνθρωποι. Και πλούσιοι και πτωχοί. Και «γνωστοί»  και «άγνωστοι» και διάσημοι και άσημοι… «Όλοι ίσιοι είμαστε στα μάτια του Θεού μα διαφορετικά θα κριθούμε από τον ίδιο Θεό» λέει και ξανά λέει…Το ίδιο θα υποδεχθεί και τους μεν και τους δε…

Πρόκειται  για έναν απλό σεμνό άνθρωπο αλλά  ιδιαίτερα λαοφιλή και δημοφιλή στον απλό λαό.   Στην ελληνική κοινή γνώμη έχει γίνει πολύ γνωστός για την καλογερική μαγειρική του με την περίφημη μακαρονάδα του Ευδόκιμου. Είναι ο αγαπημένος των σεφ και του Ηλία Μαμαλάκη, με τον οποίο έχουν κάνει μαζί πολλές εμφανίσεις και έχουν μαγειρέψει για καλούς σκοπούς  αλλά το ίδιο τον σέβονται  και 10αδων άλλων προσωπικοτήτων  του δημοσίου βίου που προσέρχονται αυτοβούλως  ακριβώς για την απλότητα και σεμνότητα του. Χωρίς σεμνοτυφία ή υπερβολές ζηλωτισμού .  Δέχεται την  νεολαία όπως είναι και μιλάει με τις ώρες μαζί με τα νέα παιδιά όπως και αν είναι στην εμφάνιση τους. Τα ενθαρρύνει και τα εμψυχώνει. Δεν είναι η πρώτη φορά που ελέγχει με αυστηρό ύφος πολιτικούς.   Η φήμη του έχει φτάσει  κυριολεκτικά στα πέρατα της οικουμένης λόγω των πολλών έργων του –πολλά από τα οποία βγαίνουν στην επιφάνεια χωρίς την θέληση του ιδίου αλλά από στόμα σε στόμα.  Τα περιστατικά που διηγούνται για τον χαρακτήρα αλλά και τα καλά που κάνει είναι 100αδες.  Περιγράφουν έναν άνθρωπο απλό. Σεμνό. Λιτό στο βίο του. Ελεήμων.  Πνευματικό μέσα στην απλότητα του. Με πλήρη συναίσθηση της αμαρτωλότητας του, την οποία συχνά πυκνά «διακηρύσσει»…

Οι φράσεις που τον χαρακτηρίζουν είναι «παιδιά μου να αγαπάτε και να μάθετε να συγχωρνάτε! Να δίνετε όταν έχετε θα σας τα στέλνει ο Θεός διπλά και τριπλά. Δίνεις σε φτωχό δανείζεις Θεό. Να μοιράζετε ότι έχετε. Οι πλούσιοι πρέπει να δίνετε γιατί τίποτα δεν είναι δικό μας. Όλοι μας τα ίδια μέτρα γης θα πιάσουμε. Μέσα στο μαύρο σκοτάδι. Μη λυπάστε όταν δίνετε. Θα σας έρθουν πίσω» σε άλλες περιπτώσεις απευθυνόμενους προς του αδελφούς της μονής λέει πάντα « το τραπέζι μας είναι πάντα μια μερίδα για τον επισκέπτη. Να στρώνετε τραπέζι πάντα για αρκετούς γιατί στέλνει ο θεός. Να μη φεύγει ποτέ κανείς από το μοναστήρι αν δεν πάρει ένα πιάτο φαγητό και μια σακούλα δώρα από τον κήπο μας. Φυτεύουμε  όχι για εμάς αλλά για τον λαό μας» καμιά φορά όταν τον ρωτούν τι θέλει να μείνει  από εκείνον τώρα στην δύση της ζωής του απαντά :

«Οι άνθρωποι με θυμούνται και με αγαπούν  έτσι και αλλιώς κάθε φορά που προσφέρουν στον διπλανό τους έχει δεν έχει ανάγκη. Και υλικά αγαθά να έχει κάπου θα υστερεί σε κάποιο λόγο αγάπης ή παρηγοριάς, όταν προσφέρουν τότε με θυμούνται έτσι και εμένα».

Πολλές φορές του λένε «Γέροντα τα έχεις ακόμα 400 μη φοβάσαι! Υγεία έχεις κα θα ζήσεις πολύ ακόμα γιατί είσαι καλός άνθρωπος» και εκείνος απαντάει «ναι τα έχω 400 χωρίς το 4. Μηδενικό είμαι παιδιά μου. Τίποτα δεν είμαστε. Ο Θεός θέλει και υπάρχουμε ακόμα από την πολύ Αγάπη Του και Ευσπλαχνία  και το Έλεος Του ειδάλλως με όσα κάμωμαι  όλοι μας έπρεπε να είχαμε καεί!» και άλλα πολλά που καθημερινά λέει άλλοτε σε πατρικό ύφος όταν νουθετεί και άλλοτε με αυστηρό ύφος όταν ελέγχει τους κρατούντες κάθε λογής. Δεσποτάδες για Πολιτικούς.

Ανδριώτες, διηγούνται και άλλα παρόμοια περιστατικά με εν ενεργεία πολιτικούς που κυριολεκτικά κάποιους εξ αυτών τους κυνήγησε από ρο χωριό επειδή είχαν υποσχεθεί  ότι θα κάνουν έργα και δεν κράτησαν την υπόσχεση τους.  Παροιμιώδεις είναι οι διηγήσεις για πολύ οξύτερο περιστατικό με «πρωταγωνιστή» τον τότε ισχυρό Υπουργό του ΠΑΣΟΚ αλλά και της Νέας Δημοκρατίας.   Ανάλογα αυστηρός όμως υπήρξε και με δεσποτάδες επισκόπους που ήλεγξε δημοσίως  ή όταν εκείνοι προσήλθαν για προσκύνημα στην Ιερά Μονή της Παναχράντου (Άνδρου).

Μάλιστα πρόσφατα κάποιος  πολύ γνωστός δημοσιογράφος και διακεκριμένος συγγραφέας του νησιού, και προφανώς «μεικτών» αριστερών πεποιθήσεων , πρόσφατα σε ιδιωτική συζήτηση με αφορμή το μεγάλο αφιέρωμα – ρεπορτάζ της εφημερίδας Πρώτο Θέμα,  χαρακτήρισε, τον Γέροντα Ευδόκιμο ως  «τον Αλέξη Ζορμπά της Εκκλησίας» …  Αν και εμφανώς  οι προθέσεις του εν λόγω συγγραφέα και συναδέλφου  ευγενείς και αληθινές και με πραγματικό σεβασμό προς τον καλόγερο  εν τούτοις μάλλον δεν περιποιούν τιμής προς τον εν λόγω καλογερό- μόναχο.  Ίσως όμως, πράγματι  για μια μερίδα του κόσμου, που ζουν μακράν της Εκκλησίας και της πνευματικής της Ζωής  να θεωρούν κάτι τέτοιο για τον Γέροντα Ευδόκιμο αφού για τον κάθε έναν ξεχωριστά  η γνωριμία μαζί του αποτελεί μια ξεχωριστή  μοναδική  εμπειρία  …  Για πολλούς μια μοναδική στιγμή…  Για άλλους πάλι  τύχη και για άλλους  μεγάλη και ξεχωριστή  ευλογία από τον Θεό..

Μάλλον ατυχώς ο χαρακτηρισμός αυτός, αν  και  επιφανειακά  και  με καθαρά κοσμικά κριτήρια  και φυσικά  προφανώς μη γνωρίζοντας, αφενός πως οι σελίδες της Ορθοδοξίας είναι γεμάτες από τέτοια «ζεστά» και καθάρια πρόσωπα και αφετέρου,  πως με αυτό τον «χαρακτηρισμό» περί «Αλέξη Ζορμπά της Εκκλησίας» για τον Γερό Ευδόκιμο,  ο εν λόγω συγγραφέας και δημοσιογράφος, προφανώς από άγνοια και όχι ηθελημένα,  κάθε άλλο παρά θα προσέθετε στο ήθος και την βιογραφία του εν λόγω Ιερομόναχου που έτσι και αλλιώς για την Άνδρο μα και για  την Ελλάδα είναι μια σύγχρονη, έτσι και αλλιώς Σεβάσμια Μορφή που αξίζει κανείς να ασχοληθεί…  Λίγο περισσότερο… Όχι για να φτιαχτεί «άλλος ένας άγιος» ή ένας «ακόμα Παϊσιος» αλλά για να καταδειχθεί με τον πιο απλό αλλά ευθύ και κατηγορηματικό τρόπο πως όταν εκλείψουν παντελώς οι αληθινοί πνευματικοί ταγοί και  ηγέτες-κανονικοί – η Εκκλησία και η Κοινωνία του Θεού ξέρει και γνωρίζει, πολύ καλά,  πως από τα δικά της σπλάχνα, σαρξ εκ της σαρκός της και οστά εκ των οστέων της,  θα αναδείξει μικρούς ή μεγάλους ηγέτες ώστε  είτε να καθοδηγήσουν τον απελπισμένο Λαό του Θεού είτε να τον καθοδηγήσουν πνευματικά και πραγματικά σε δρόμους μιας άλλης…διαφορετικής «εσωτερικής» επανΆστασης. Εκείνης που φεύγει από το Εγώ και πάει στο Εμείς!

Θα μπορούσα με αφορμή τον Γέροντα Ευδόκιμο και το περιστατικό με τον Υπουργό Γεώργιο Κατρούγκαλο να γράψω, διατριβή ολόκληρη…Μιας και περί διατριβής έγινε λόγος όταν έλαβε τις ερωτήσεις μου – για συνέντευξη σε γνωστό περιοδικό – οι οποίες όμως καθόλου- μα καθόλου -δεν του άρεσαν…

Άλλωστε τέτοιες μορφές, σαν το γερό  Ευδόκιμο (κατά κόσμον Αντώνιον  Φραγκουλάκη)   η Ορθοδοξία έχει να επιδείξει δεκάδες! Πολλές και ποικίλες.  Σαν τον Γέροντα Ευδόκιμο, υπήρξαν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν καλόγεροι και κληρικοί, μα και λαϊκοί –Άνδρες και Γυναίκες – πολύ καλά   «κε-κρυμμένοι»  μέσα στον κόσμο…

Πραγματικοί  «μικροί»  πνευματικοί  θησαυροί  στον «μυστικό  κόσμο» της Ορθοδοξίας.  Τόσοι και τόσες, στρατιές ολόκληρες, είτε στη Ζώσα είτε στην Θριαμβεύουσα Εκκλησία.    Μεγάλες μορφές που το παράδειγμα της  απλής και λιτής ζωής  και ολόκληρου  του βίου τους,  σα τον γερό Ευδόκιμο , αποτελούν φάρο ζωής για  όλους εμάς.  Θησαυροί ανεκτίμητης πνευματικής αξίας   μέσα στον διαρκώς μεταβαλλόμενο και μεταλλασσόμενο κόσμο μας  που η ζωή και το παράδειγμα τους συνεχίζουν να αποτελλούν ζωοδότη Φάρο καθώς  χρειάζεται πολύ έρευνα μα και  διάκριση  για να ψάξει κάποιος ώστε να τους εντοπίσει και να τους αναδείξει ως ζων παράδειγμα αληθείας αφού δυστυχώς  δεν είναι δυνατόν να φτάσουμε ποτέ το κάλλος και την ωραιότητα Αυτού του Χριστού Λυτρωτή και Σωτήρα Χριστού ως μιμητές αυτού κατά την προτροπή του Αποστόλου των Εθνών Παύλου και των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας.  Τουλάχιστον με τέτοιες απλές και λιτές μορφές  να παραδειγματιζόμαστε. Να λαμβάνομαι δύναμη ζωής  από τέτοιες σεμνές και ταπεινές μορφές εν προκειμένω  σαν του Γέροντα Ευδόκιμου   γιατί αυτό είναι η ζώσα  και δρώσα Ορθοδοξία.

Θα ήθελα να κλείσω με τα δικά του λόγια, του Γέροντα Ευδόκιμου,  όπως τα έχω σημειώσει –αποσπασματικά από εδώ και από εκεί συνθέτοντας ένα μικρό απάνθισμα από  τα λόγια του που έχω σημειώσει  πότε μιλώντας σε ανοιχτή ομήγυρη και πότε σε μένα προσωπικά.  Μια μικρή  σύνθεση των λόγων του ως μια ακόμα «μικρή κατάθεση» και προσφορά  (του) στην Εκκλησία και την Κοινωνία αλλά και το Ποίμνιο του στην αγαπημένη του Άνδρο…

Προ ημερών λοιπόν  σε στιγμές συναισθηματικής φόρτισης και έξαρσης έλεγε σε φίλους του αλλά και   σαν σε εξομολόγηση σε στενό φίλο (του) -που εκείνος όμως  λογαριάζει και  για «μυστικό»  αδελφό-  και  της Ιεράς Μονής ότι «ανησυχώ  πολύ για το μέλλον της αδελφότητας και της μονής μας… φύλαξα τούτα τα τείχη 40 χρόνια μονάχος… Προσεύχομαι ο Θεός να μας φωτίσει και να αποδιώχνει τους πειρασμούς… Να ταπεινώνει πρώτον εμένα και μετά πάλι εμένα!.. Η Παναγιά μας που δεν μας άφησε ποτέ να πρεσβεύει  για να μας ελεεί ο Μεγαλοδύναμος παιδί μου… ο κόσμος μας χρειάζεται κερί αναμμένο… μπορούμε να ανταποκριθούμε ; δεν ξέρω ..είμαι λίγος και ανύπαρκτος… προσπαθούμε μα δεν ξέρω αν προκάμουμε… κι ύστερα τι λέει ο Θεός; Εκείνος που βλέπει διαρκώς ;… αχ… ο Θεός να με αξιώσει να φύγω έχοντας μόνο αγάπη στην ψυχή μου… με δοκιμάζει καθημερινά… μα τι να κάμω; Άνθρωπος είμαι… πώς να φερθώ; Λέγω σε όλους ότι λόγια μούρθουν κάθε φορά ανάλογα με κείνον που έχω μπρός μου… δεν τα σκέφτομαι… ούτε τα σχεδιάζω από πριν… πέσανε να με φάνε μετά τα όσα είπα σε εκείνον που ήρθε εδώ… τον Υπουργό όμως έτσι μιλώ σε όλους… σα να είναι δικά μου παιδιά…. Όλους τους νιώθω παιδιά μου… αγαπώ  πολύ ειδικά τους Ανδριώτες γιατί με προσέξανε και όταν ήμουν παπάς εφημέριος στο συνετή αλλά και σα καλόγερο! Και πιο πολύ σαν καλόγερο! Τίποτα δεν μου έλειψε! Ποτες! Όλα τα αγαθά τα είχα κι ακόμα περισσότερα! Και σαν από θαύμα περίσσευε κι όλα το βιός για να επιστρέφω από κείνα που μου έδιναν. Μεγάλη ευλογία ένιωσα… μεγάλη χαρά. Να η αγωνία μου είναι μετά τι θα απογίνει;  Ξέρω η Παναγιά έχει φροντίσει αλλά εμένα η αγωνία μου είναι αυτή. Το μοναστήρι να συνεχίσει έτσι    κι ακόμα καλύτερα… δεν έχω κανένα παράπονο… ίσως πολλούς να πίκρανα μα δεν το είχα σκοπό… για αυτό και πολλές φορές όταν στέκω μπροστά στην Χάρη Της ένα μόνο παρακαλώ να με ελεήσει ο Κύριος για όλα τα λάθη. Για κείνα που έκαμα και για αυτά που-μπορούσα να κάνω και –  δεν έκαμα…  » Τέλος.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ   ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ  ΚΑΙ ΕΔΩ Η ΑΙΤΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ:

Με  την ευχή και την ελπίδα να επικρατήσει η σύνεση η ομόνοια η αδελφοσύνη και η αγάπη. Η υπακοή –στο θέλημα του Θεού –  που είναι το μέγιστο αγαθό για τον μοναχό η άρνηση του ΕΓΩ του.    Τα παραπάνω κατατίθενται, με τον απαιτούμενο   σεβασμό και αγάπη προς τον Γέροντα Ευδόκιμο αφενός  και αφετέρου προς  την αδελφότητα η οποία οφείλει και πρέπει να μεγαλώσει,    από τον γράφοντα ως κατάθεση ψυχής!  Απόσταγμα και  «μαρτυρία»  όσων έζησα και βίωσα ως αυτόπτης μάρτυς… όταν με δάκρυα στα μάτια του ο γέρων Ευδόκιμος  «εξομολογούταν»  τα δικά του ψυχικά άλγη και  βάρη ελπίζοντας  να ελαφρύνει την ψυχή του… να ξαποστάσει λιγάκι…   

Προφανώς,   αποζητώντας στην ταπεινότητα και αναξιότητα μου τον πνευματικό  αδελφό και   ένα μικρό  απάνεμο λιμάνι… Μικρό ήρεμο λιμάνι  για  να περάσει κι αυτή  η θύελλα αυτή προκειμένου να συνεχίσει μέχρι τα στερνά της βιωτής του  να αφιερώνει στον Άνθρωπο κάθε θυσία και προσφορά καθώς κάθε –μα κάθε –  Άνθρωπος είναι η Ζωντανή Εικόνα του Θεού και δια της προσφοράς στον συνΆνθρωπο προσφέρεις στον ίδιο τον  Θεό! {Α.Σ}