Του Νίκου Σταματάκη*

Η ανακοίνωση των φορολογικών αλλαγών που προτείνονται από τον Πρόεδρο Τραμπ και το Ρεπουμπλικανικό κόμμα είναι ασφαλώς ένα καυτό θέμα για όλους μας, εάν σκεφτεί κανείς ότι ο μέσος Αμερικανός εργάζεται μέχρι το τέλος Απριλίου (το ένα τρίτο του έτους!!) κάθε χρόνο για να πληρώσει τους διάφορους ομοσπονδιακούς, πολιτειακούς και τοπικούς φόρους.  

Το φαινόμενο είναι επιεικώς ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ και εάν είχε γίνει επαρκώς κατανοητό από τον λαό θα είχαμε ένοπλη επανάσταση.  Αλλά ας δούμε πρώτα τα βασικά σημεία των προτεινόμενων αλλαγών – και τονίζω το «προτεινόμενων» γιατί είναι άγνωστο ποιος ακριβώς θα είναι ο τελικός νόμος που θα περάσει από το Κογκρέσο.

1)    Μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις στο 20% (από το 35% που είναι τώρα).

2)    Μείωση ορισμένων φοροαπαλλαγών για επιχειρήσεις – αλλά χωρίς να προσδιοριστεί ακόμα ακριβώς ποιες είναι αυτές.

3)    Κίνητρο μειωμένης φορολογίας (γύρω στο 10%) για επαναπατρισμό κερδών επιχειρήσεων από το εξωτερικό.  Μόνο η Appleυπολογίζεται ότι έχει πάνω από $250 δις κερδών στο εξωτερικό που δεν φέρνει πίσω για το φόβο των υπερβολικών φόρων…

4)    Μείωση των φορολογικών κλιμακίων ατομικής φορολογία εισοδήματος σε τρία: 12%, 25% και 35%.

5)    Διπλασιασμός της σταθερής έκπτωσης φόρου σε $12,000 για ατομικές φορολογικές δηλώσεις και σε $24,000 για έγγαμους.

6)    Σημαντική αύξηση της φοροαπαλλαγής για παιδιά (απροσδιόριστη ακόμα).

7)    Κατάργηση της φοροαπαλλαγής για πληρωμές πολιτειακών και τοπικών φόρων.

8)    Κατάργηση του φόρου μεγάλων κληρονομιών.

Είναι φανερό ότι οι φοροαπαλλαγές αυτές, εάν περάσουν από το Κογκρέσο, θα δώσουν ώθηση σε τεράστια οικονομική ανάπτυξη.  Αλλά ότι ο ισχυρισμός του Προέδρου Τραμπ ότι οι φορολογικές προτάσεις του δεν ευνοούν τα ανώτατα εισοδήματα είναι σαθρός.  Τόσο η κατάργηση του φόρου μεγάλων κληρονομιών όσο και η μείωση (έστω και ελαφρά) του ανώτατου φορολογικού συντελεστή (από το 39% στο 35%) ευνοούν σαφώς τους πλουσιότερους. Η αλήθεια είναι ότι οι πλουσιότεροι άνθρωποι στη χώρα αντλούν το εισόδημά τους κυρίως από επενδύσεις και επομένως πληρώνουν φόρο επενδύσεων που είναι 15% – κάτι που βεβαιώνεται και από τα επίσημα στοιχεία… Και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει.  Για τούτο άλλωστε ο WarrenBuffetείχε δηλώσει παλαιότερα ότι πληρώνει λιγότερο φόρο (ποσοστιαία) από τη γραμματέα του που κέρδισε πχ. κάτι παραπάνω από $150,000 και ανήκε έτσι στο φορολογικό κλιμάκιο του 28%…  Από την άλλη πλευρά πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι είναι οι πλουσιότεροι που επενδύουν σε νέες επιχειρήσεις και δημιουργούν τις περισσότερες θέσεις εργασίας. 

Οσο για την ενίσχυση της μεσαίας τάξης, αξίζει να τονίσουμε εδώ ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία το 47% των φορολογουμένων δεν πληρώνουν καθόλου ομοσπονδιακούς φόρους (αλλά πιθανόν πληρώνουν άλλους φόρους, τοπικούς – εφόσον έχουν δικό τους σπίτι – φόρους πωλήσεων, τηλεφώνων κλπ.).  Πολλοί μάλιστα που δηλώνουν εισοδήματα κάτω των $50,000 και επομένως δεν πληρώνουν ούτε σεντ φόρο, λαβαίνουν και «επιστροφή φόρων» το περίφημο EarnedIncomeTaxCredit…  Πως γίνεται να μην πληρώνεις φόρο και να έχεις «επιστροφή φορολογίας» θα ρωτήσει εύλογα ο αναγνώστης; Δεν είναι εύκολο να το κατανοήσει κανείς επειδή πρόκειται για μια καθαρή απάτη φτιαγμένη στο Κογκρέσο, για ένα φανταστικό υπολογισμό ανύπαρκτου εισοδήματος.  Πολλοί παράνομοι μετανάστες που κάνουν φορολογική δήλωση επειδή έχουν αριθμό φορολογικού μητρώου (taxIDnumber) εκμεταλλεύονται το θέμα και έτσι λαβαίνουν $2,000-$3,000 «επιστροφές».  Όπως και πολλά εκατομμύρια φτωχοί Αμερικανοί.

Είναι επίσης εξοργιστικό αυτό που συνεχώς ακούμε αυτές τις μέρες: Πώς θα πληρώσει η κυβέρνηση για τις φοροαπαλλαγές που «στοιχίζουν» πχ $600 δις δολάρια; Δηλαδή πώς θα καλύψει το ποσό των φόρων που θα χάσει; Αυτό ρωτούν τάχατες ανήσυχοι διάφοροι βουλευτές και γερουσιαστές… Τι εννοείτε κύριοι «πως θα πληρώσει η κυβέρνηση;»  Γιατί πρέπει πάντοτε να υποθέτετε ότι οι δαπάνες της κυβέρνησης θα πρέπει να μένουν σταθερές και να αυξάνονται; Δεν έχετε αντιληφθεί ότι το χρέος της χώρας ξεπέρασε ήδη τα $20 τρις και θέτει σε κίνδυνο την ευημερία και την ασφάλεια όλων μας;  Δεν σας πέρασε από το μυαλό ότι μπορείτε άνετα να κόψετε τις σπατάλες; 

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εισέπραξε τον τελευταίο χρόνο από φόρους ποσό ρεκόρ όλων των εποχών που αγγίζει τα $4τρις.  Παρόλα αυτά ο προϋπολογισμός της και πάλι δείχνει ελλείμματα επειδή ακριβώς οι ταγοί του αμερικανικού έθνους δεν κάνουν αυτό που όλοι μας κάνουμε στο σπίτι και την επιχείρησή μας σε δύσκολες στιγμές – δηλαδή να κόβουμε έξοδα. Και ενώ η χώρα είναι υπερχρεωμένη εκείνοι – και οι φίλοι τους οι λομπίστες – το έχουν ρίξει στην σπατάλη… Βασίζονται στην πρωτοκαθεδρία του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος και τυπώνουν δολάρια ασταμάτητα…  Ομως η Ρωσία, η Κίνα και οι λοιποί ήδη ετοιμάζουν εναλλακτικό αποθεματικό νόμισμα και σύντομα τα πράγματα θα φτάσουν σε αδιέξοδο.  Αλλά οι ηγέτες μας «αγρόν ηγόρασαν»… Θα προτιμήσουν να οδηγήσουν τις ΗΠΑ σε παγκόσμιο πόλεμο, αφού πρώτα μας φορολογήσουν όλους μέχρι θανάτου, παρά να κόψουν τη σπατάλη…

Το τραγικότερο το αφήνω για το τέλος:Από την εποχή των σχετικών διακηρύξεων του προέδρου Κένεντι είναι γνωστό ότι κάθε δραστική μείωση των φόρων οδηγεί σε οικονομική ανάπτυξη. Η συνταγή δοκιμάστηκε με επιτυχία και από τον πρόεδρο Ρήγκαν.  Κάθε οικονομική ανάπτυξη οδηγεί με σιγουριά στην αύξηση των εισπράξεων της κυβέρνησης από φόρους μετά από μια ορισμένη περίοδο.  Ενώ στο μεταξύ θα έχουν δημιουργηθεί εκατομμύρια νέων θέσεων εργασίας, που σημαίνει ικανοποιημένους πολίτες και ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη αφού αυξάνεται η απασχόληση και τα εισοδήματα…

Αντί λοιπόν να επιδιώκουν την περιστολή των δαπανών και την μείωση των φόρων για να δώσουν την ευκαιρία στην «ατμομηχανή» που λέγεται Αμερική να δημιουργήσει νέες επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας, οι κηφήνες του «τέλματος» της αμερικανικής πρωτεύουσας ασχολούνται με το πώς θα μοιραστούν την φορολογική πίτα με τους φίλους και χρηματοδότες τους. 

Αλλά ο λαός είναι έτοιμος να τους κλωτσήσει μια και καλή όπως έδειξαν οι τοπικές εκλογές της Αλαμπάμα, όπου ο εκλεκτός του κατεστημένου υπέστη δραματική ήττα. Είναι καιρός να θυμηθούν ότι η χώρα αυτή γεννήθηκε με επανάσταση κατά της αυταρχικής φορολογίας – και εκεί οδηγείται και πάλι εάν θέλει να αναγεννηθεί…

*Ο Νίκος Σταματάκης είναι διδάκτωρ κοινωνικών επιστημών, διεθνολόγος και επιχειρηματίας που ζει και εργάζεται στη Ν.Υόρκη.