Του Κώστα Στούπα

Κάθε μέρα που περνά αποκαλύπτονται όλο και περισσότερο σχέδια, προθέσεις και αδυναμίες όλων των πλευρών που εμπλέκονται στην ελληνική κρίση. 

Στα σχέδια των ευρωπαίων διαφαίνονται οι προθέσεις διατήρησης της Ελλάδας στην Ευρωζώνη αλλά με τους όρους της Ευρώπης και κυρίως με την παραδειγματική υποστολή των ευρωσκεπτικιστικών ενστάσεων και δημαγωγιών. 

Από την ελληνική πλευρά υπάρχει σύγχυση. Το 70-80% της κοινής γνώμης θέλει την παραμονή πάση θυσία στο Ευρώ, αλλά με σκληρή διαπραγμάτευση σε ό,τι αφορά τη διατήρηση των πελατειακών προνομίων. 

Εντός της κυβέρνησης οι διαχωριστικές γραμμές γίνονται όλο και περισσότερο εμφανείς με το ενδεχόμενο της ρήξης να είναι πλέον ορατό. 

Η πλευρά Τσίπρα που ελέγχει την πλειοψηφία της κοινοβουλευτικής ομάδας, του κομματικού μηχανισμού και των ψηφοφόρων που ανέδειξαν το ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, φαίνεται να επιδιώκει ένα συμβιβασμό τα στοιχεία του οποίου θα τον καθιστούν διαχειρίσιμο πολιτικά, ούτως ώστε να παρουσιαστεί σαν έντιμος.

Η πλευρά Λαφαζάνη επηρεάζει περίπου το 30% του κομματικού μηχανισμού, με τάση μείωσης (καθώς η εξουσία και οι αργομισθίες της έχουν τη δέουσα γλύκα) και ελάχιστο ποσοστό των ψηφοφόρων. Η πλευρά Λαφαζάνη όμως φαίνεται να ελέγχει πάνω από 30-40 μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας.

Η κυβέρνηση σήμερα διαθέτει μια πλειοψηφία 12 βουλευτών. Ακόμη και αν οι Ευρωπαίοι δώσουν στον κ. Τσίπρα τη συμφωνία που θα έδιναν στην κυβέρνηση Σαμαρά, δύσκολα θα μπορούσε ο κ. Τσίπρας να την περάσει από τη Βουλή, χωρίς να ανατρέψει το πολιτικό σκηνικό. 

Η εκτίμηση της στήλης είναι πως στην κυβέρνηση Τσίπρα θα δώσουν πολύ χειρότερη συμφωνία. 

Όσοι ελπίζουν πως η γαλαντομία της κας Μέρκελ θα επιτρέψει την πολιτική επιβίωση στον «άσωτο υιό» της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής, πλανώνται πλάνη οικτράν, γιατί δεν γνωρίζουν την αυστηρότητα των μητέρων του λουθηρανικού αξιακού κόσμου. 

Σκληρή γραμμή… 

Οι ευρωπαίοι από τις ευρωεκλογές και μετά έχουν καταλήξει σε μια ενιαία στάση αυστηρής γραμμής απέναντι στην Ελλάδα. Όποια κυβέρνηση και αν είναι πάνω θα πρέπει να κάνει τις αλλαγές που θα καταστήσουν τη χώρα μια ευρωπαϊκή χώρα και θα την απομακρύνουν από τα χαρακτηριστικά μιας βαλκανικής πελατειακής κλεπτοκρατίας. 

Οι αλλαγές είναι επώδυνες. Για σημαντικά τμήματα του πληθυσμού που έχουν πρόσβαση στο πελατειακό κράτος, οι συνέπειες μια εξόδου από το Ευρώ θα ήταν τραγικότερες. Μοιραία θα συμβιβαστούν και τις αποδεχτούν. 

Ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα όπως απέδειξαν οι πρώτες 100 μέρες διακυβέρνησης αντιπροσωπεύουν ό,τι πιο πελατειακό και καθυστερημένο στρώμα κρύβει η ελληνική κοινωνία και οικονομία. 

Οι αφισσοκολλητές και οι συνδικαλιστές έχουν μετακομίσει, από τα γραφεία του κόμματος και τις αργομισθίες των συνδικάτων, σε θέσεις ευθύνης της κρατικής μηχανής. 

Και χωρίς την ασφυξία των δανειστών η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα οδηγούσε την οικονομία και τη χώρα σε πλήρη διάλυση και κατάρρευση σε μερικούς μήνες. 

Με την ασφυξία των δανειστών και το σταγονόμετρο της ΕΚΤ, πλέον μετράμε εβδομάδες ή και ημέρες. 

Τα συμπτώματα της κατάρρευσης… 

Τα συμπτώματα της κατάρρευσης που θα ζήσουμε τις επόμενες εβδομάδες είναι η εσωτερική στάση πληρωμών, ο έλεγχος στις τραπεζικές αναλήψεις, οι ελλείψεις μέχρι και βασικών ειδών από τα ράφια, η έκρηξη της ανεργίας… 

Εσωτερική στάση πληρωμών… 

Όπως έχουμε ξαναγράψει η Ελλάδα οδηγείται εκ των περιστάσεων σε εσωτερική χρεοκοπία. Δηλ. στη σταδιακή αδυναμία του κράτους να πληρώνει μισθούς και συντάξεις. Με ποιο τρόπο θα γίνει αυτό μικρή σημασία έχει. Σημασία έχει πως η αγοραστική δύναμη όσων πληρώνονται δικαίως ή ακόπως από το κράτος θα μειωθεί δραστικά τους επόμενους μήνες. 

Η κυβέρνηση, ενδεχομένως λόγω άγνοιας, απειλεί με πιστωτικό γεγονός. Ένα πιστωτικό γεγονός θα έχει άμεσο αντίκτυπο στις τράπεζες, και επιπτώσεις στη δραστική καθήλωση της οικονομίας, άρα και των δημόσιων εσόδων σε χρονικό διάστημα ημερών.

Οι συνέπειες θα είναι στο τέλος του μήνα να μην μπορεί να καταβάλει ακόμη μεγαλύτερο μέρος μισθών και συντάξεων σε σύγκριση με πριν. 

Την περασμένη εβδομάδα με την καθυστέρηση καταβολής των συντάξεων για μερικές ώρες ζήσαμε μια πρόβα τζενεράλε αυτής της κατάστασης… 

Έλεγχος αναλήψεων 

Η ΕΚΤ κρατά ανοιχτές τις τράπεζες καθώς οι Έλληνες έχουν αποσύρει πλέον το σύνολο σχεδόν των καταθέσεων. Το μεγαλύτερο μέρος από τα 130 δισ. που εμφανίζονται σαν καταθέσεις είναι δεσμευμένα ποσά έναντι μεγαλύτερων δανείων που έχουν εκχωρηθεί. Είναι λογιστικό χρήμα επί της ουσίας. Το «κούρεμα» των καταθέσεων που έχουν απομείνει θα είχε σαν αποτέλεσμα το πλήγμα στα ίδια κεφάλαια χιλιάδων επιχειρήσεων. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μαζικές χρεοκοπίες ακόμη και επιχειρήσεων που καταφέρνουν και επιβιώνουν σε αντίξοες συνθήκες. 

Διαφαίνεται πάντως πως στα σχέδια των ευρωπαίων είναι οι τράπεζες να αποτελέσουν τον ομφάλιο λώρο της Ελλάδας με την Ευρωζώνη. μέσω της ΕΚΤ. 

Ελλείψεις βασικών ειδών 

Καθώς από πέρυσι το Φθινόπωρο οι εγγυητικές των ελληνικών τραπεζών δεν γίνονται δεκτές, όλες οι εισαγωγές γίνονται με μετρητά τα οποία κάθε μέρα που περνά, λιγοστεύουν όλο και περισσότερο. 

Ήδη, στα ράφια των σούπερ μάρκετς παρατηρούνται ελλείψεις όχι σε βασικά είδη, αλλά σε πιο εξεζητημένα προϊόντα. Αν ρωτήσει κάποιος ένα στέλεχος λιανεμπορικής αλυσίδας θα του εξηγήσει πως μπορεί να το παρατηρήσει αυτό. Σε ένα ράφι με 4-5 προϊόντα επί 4-5 συσκευασιών έκαστο, υπάρχουν πλέον μόνο 2-3 προϊόντα με 7-10 συσκευασίες που καλύπτουν το κενό. Από κάτω οι αντίστοιχες ταμπέλες με τις τιμές είναι κενές. 

Οι ελλείψεις θα συνεχίσουν να αυξάνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό. 

Ελλείψεις πρώτων υλών αντιμετωπίζουν και οι μεταποιητικές επιχειρήσεις. Σε πρώτη φάση ευνοούνται οι επιχειρήσεις που είχαν στοκ από πρώτες ύλες. Οι υπόλοιπες όμως θα υποχρεωθούν να κάνουν απολύσεις. 

Ανεργία 

Μέσα στο καλοκαίρι θα έχουμε τα πρώτα σαφή μηνύματα από την αναζωπύρωση της ανεργίας. Καθώς όμως το καλοκαίρι η τουριστική κίνηση εξομαλύνει αυτά τα προβλήματα, η ανεργία θα χτυπήσει κόκκινο από το Φθινόπωρο και μετά. 

Η συμφωνία… 

Ο κ. Τσίπρας και το οικονομικό επιτελείο του ευελπιστούν πως μια συμφωνία και μερικά δισ. χρηματοδότησης θα καταφέρουν να αντιστρέψουν το κλίμα. 

Φοβάμαι πως υπολογίζουν λάθος. Για να αντιστραφεί το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα, που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε κατάρρευση, χρειάζεται άλλη κυβερνητική λύση με ευρεία αποδοχή και χωρίς πρόσωπα που αποτελούν κόκκινο πανί για αγορές και ευρωπαίους. 

Αποτελεί ερωτηματικό αν και μια πλήρης υποταγή και συμμόρφωση του κ. Τσίπρα, με απομάκρυνση των ακραίων από την κυβέρνηση θα είναι αρκετή για να αποκαταστήσει το κλίμα εμπιστοσύνης στην οικονομία… 

Η Ελλάδα χρειάζεται μια νέα συμφωνία χρηματοδότησης για τα επόμενα χρόνια. Δηλαδή, ένα νέα μνημόνιο και μια σαρωτική ανασύσταση εκ βάθρων του ασφαλιστικού, του δημοσίου, της δικαιοσύνης της παιδείας κλπ. Χρειάζεται δηλ. μια επανάσταση προς την αντίθετη κατεύθυνση προς αυτή που επιχειρούν οι κομματικοί και συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ, του βαθέως ΠΑΣΟΚ και των κουμπάρων της ΝΔ.